ارزیابی خسارت زنبور بذرخوار یونجه Bruchophagus roddi Gussakovsky در چهار استان، ایران
کد مقاله : 1349-24IPPC (R3)
نویسندگان
1مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی همدان
2محقق . عضو هییت علمی
3مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی زنجان
4مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی کرمان
چکیده
زنبور بذرخوار یونجهBruchophagus roddi Gussakovsky, 1933 (Hymenoptera: Eurytomidae) ، یکی از آفات مهم یونجه بذری است که در بیشتر مناطق یونجه کاری دنیا یافت می‌شود. این آفت در ایران نیز در مزارع یونجه از شمال تا جنوب کشور پراکنده است. هدف از این پژوهش، ارزیابی درصد خسارت این آفت در مناطق مختلف کشور بود. ابتدا در چهار استان و هر استان دو منطقه و در هر منطقه سه مزرعه یونجه از توده‌های بذری رایج انتخاب شد. در هر مزرعه چهار قطعه به مساحت تقریبی 25 متر مربع انتخاب و از آنها در پنج مرحله زمانی تولید بذر نمونه برداری شد. صفات مورد ارزیابی در نمونه برداریها شامل تعداد کپسول در هر خوشه، تعداد بذر در هر کپسول، تعداد بذرهای سالم، تعداد بذرهای حاوی لارو و شفیره زنبور و تعداد بذر دارای سوراخ خروجی بود. پس از برداشت بذر، هم در مزارع و هم در انبار میزان خروج زنبور از بذور بررسی گردید. سپس تجزیه واریانس داده‌ها انجام و میانگین ها مقایسه شد. میانگین خسارت این آفت در مزارع استان همدان، آذربایجان‌شرقی، زنجان و کرمان به ترتیب 20، 21، 17 و 38 درصد برآورد گردید. در انبارهای استان‌های همدان، آذربایجان شرقی، زنجان و کرمان نیز بذر سوراخ شده توسط این آفت به ترتیب 80، 18، 44 و 151 عدد شمارش شد که حداقل درصد خسارت 19% بود که مربوط به استان آذربایجان‌شرقی می‌شد. با توجه به نتایج حاصله و اهمیت اقتصادی فراوان این آفت ادامه مطالعات تکمیلی و برنامه های مدیریت و مهار آفت پیشنهاد می‌گردد.
کلیدواژه ها