زیست شناسی، خسارت و تغییرات جمعیت کرم خراط گردو، Zeuzera pyrina L.، در استان چهارمحال و بختیاری

کد مقاله : 1400-24IPPC (R3)
نویسندگان
1بخش گیاهپزشکی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان چهارمحال و بختیاری
2کارشناس
3گروه گیاهپزشکی- دانشکده کشاورزی- دانشگاه تبریز
4گروه گیاهپزشکی
چکیده
پروانه فری یا کرم خراط (Zeuzera pyrina L.) مهمترین آفت گردو در استان چهارمحال و بختیاری و سایر نقاط کشور محسوب می-شود. متاسفانه در سال‌های اخیر این آفت در برخی از مناطق گردوکاری استان چهارمحال و بختیاری (شهرستان‌های سامان و شهرکرد) طغیان کرده و به سرعت در حال گسترش به سایر مناطق است. در این پژوهش زیست‌شناسی، خسارت و جمعیت آفت طی مدت 12 سال (1386 تا 1397) در استان چهارمحال و بختیاری بررسی شد. مطالعات نشان داد آفت یک نسل در سال داشته و زمستان را به صورت لارو در داخل چوب تنه و شاخه های اصلی درخت می‌گذارند. خروج پروانه‌ها (شروع پرواز) بسته به شرایط آب و هوایی معمولا از دهه سوم اردیبهشت ماه آغاز و اوج شکار شب‌پره های نر نیز در دهه دوم خرداد مشاهده شد. تخم‌ها به صورت انفرادی و در کنار جوانه-ها روی سرشاخه‌ها قرار داده شدند و لاروهای سن اول به محض خروج از همان محل وارد سرشاخه‌ها شدند. از اواخر شهریور لاروها به تدریج به قسمت‌های پایین‌تر درخت منتقل و روی شاخه‌های چندساله و تنه اصلی مستقر شدند. در طول مدت بررسی، میانگین تعداد شب‌پره شکار شده (در هر تله)، درصد سرشاخه آلوده هر درخت (مرداد ماه)، تعداد سوراخ فعال در هر درخت (آبان ماه) و سطح آلودگی استان (هکتار) به ترتیب 84/4±83/49، 02/4±91/57 ،97/4±83/37 و 53/89±6/566 محاسبه گردید. بیشترین تعداد شب‌پره شکار شده در سال زراعی 1396-97 و کمترین آن مربوط به سال زراعی 1385-86 و 92-1391 بود. در خصوص درصد آلودگی سرشاخه‌ها و تعداد سوراخ فعال در هر درخت نیز وضعیت مشابهی دیده شد. سطح آلودگی باغ‌های گردو آلوده به آفت در هر سال افزایش نشان داد و از 100 هکتار در سال 1385-86 به 1100 هکتار باغ گردو در سال زراعی 1396-97 رسید.
کلیدواژه ها
 
Title
Biology, damage and population fluctuation of leopard moth, Zeuzera pyrina L., in Chaharmahal va Bakhtiari province, Iran
Authors
Abstract
Leopard moth (Zeuzera pyrina L.) is one of the most important wood borers of walnut in different parts of Iran especially Chaharmahal va and Bakhtiari province. Unfortunately, this pest has outbroken in Saman and Shahre-kord orchards and is rapidly spreading to other areas in recent years. In this research, biology, damage and population fluctuation were studied (2007 to 2016) in Chaharmahal va Bakhtiari province for 12 years. Studies showed that the pest had one generation per year and hibernation was in the form of larvae inside the trunk and main branches. Adults’ emergence started in the middle of May depending on the climate conditions, and the peak of male moth population generally occurred in early June. The eggs were laid individually next to the buds and first instar larvae entered the young branches directly at the same place. From mid-September, the larvae gradually moved to the lower parts of the tree and entered the main branches and trunk. During the survey period, the average number of captured moth (in each trap), the percentage of infested branches per tree (in August), the number of active holes in each tree (in November) and the infested area (hectares) were calculated as 49.83 ± 4.84, 57.91± 4.02, 37.83 ± 4.97 and 566.6 ± 53.89, respectively. The highest number of captured moth observed during 2017-2018 and the lowest observed during 2006-2007 and 2012-2013 growing season. The same results were observed for percentage of infested branches and the number of active holes in each tree. The infested area (hectares) of walnut orchards increased from 100 hectares in 2006-2007 to 1100 in 2017-2018.
Keywords
Leopard moth, Walnut, Infestation, Chaharmahal va Bakhtiari