استخراج و شناسایی مواد فرار اختصاصی مدفوع حشرات کامل سرخرطومی جالیز، Acythopeus curvirostris persicus Thompson (Col.:Curculionidae)

کد مقاله : 1459-24IPPC (R3)
نویسندگان
1عضو هیات علمی موسسه تحقیقات گیاهپزشکی کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران ، ایران
2عضو هیئت علمی / موسسه تحقیقات گیاه‌پزشکی کشور، تهران، ایران
چکیده
سر‌خرطومی جالیز، Acythopeus curvirostris persicus Thompson (Col.:Curculionidae) یکی از آفات مهم جالیز است که به تعداد زیادی از گیاهان خانواده کدوئیان از جمله هندوانه، خربزه و خیار حمله می‌کند. با توجه به کم‌تاثیر بودن سموم و اثرات مخرب زیست‌محیطی آن‌ها می‌توان از روش‌های نوین کنترل آفت استفاده نمود. از جمله این روش‌ها می‌توان به استفاده از فرومون و کایرومون اشاره نمود. هدف از اجرای این تحقیق دستیابی به مواد فرار اختصاصی حشرات کامل سرخرطومی جالیز بود تا بتوان بر علیه این آفت به عنوان روش مبارزه غیر شیمیایی به کار برد. در این تحقیق، ترکیبات فرار حاصل از مدفوع حشرات کامل سرخرطومی جالیز و میوه هندوانه استخراج و مورد شناسایی قرار گرفتند. استخراج مواد فرار از مدفوع حشرات نر و ماده سرخرطومی جالیز جفت‌گیری نکرده ( با دامنه سنی 1 تا 2 روزه) با استفاده از میکرو‌پی‌پت 2 میکرو‌لیتری در آزمایشگاه موسسه تحقیقات گیاهپزشکی کشور صورت گرفت. بدین منظور، حشراتی که خرطوم آن ها در میوه فرو رفته بود و در حال تغذیه از میوه هندوانه بودند، مورد بررسی قرار گرفتند زیرا که این حشرات در حال تغذیه، قطره مایع شفافی را از انتهای بدن خارج می‌کنند. عمل جمع آوری مدفوع در چندین نوبت (2 تا 3 نوبت) و در 3 تا 4 روز ( مجموعا 10 نوبت نمونه برداری برای هر یک میلی‌لیتر حلال هگزان) صورت گرفت. مقایسه کروماتوگرام های به دست آمده از نظر وجود برخی پیک ها در مدفوع یک جنس (نر) و عدم وجود آن در مدفوع جنس (ماده) دیگر نشان داد که در مدفوع حشرات نر سه پیک غیر مشترک در مقایسه با مدفوع حشرات ماده وجود دارد که ترکیبات سه پیک مذکور به عنوان مواد فرار اختصاصی حشرات نر سرخرطومی جالیز در نظر گرفته شد. مواد سه پیک توسط کتابخانه دستگاه طیف سنج جرمی به نام های 1و3 دی کلرو بنزن، 1و4 دی اتیل بنزن و تری دکان تشخیص داده شدند.
کلیدواژه ها