بررسی نوسانات جمعیت کرم خوشه‌خوار انگورLobesia botrana Ben. & Schiff. (Lep.: Torticidae) و تعیین بهترین زمان مبارزه شیمیایی در استان خراسان شمالی

کد مقاله : 1634-24IPPC (R2)
نویسندگان
1بخش گیاه‌پزشکی/ مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی خراسان شمالی
2بخش تحقیقات گیاهپزشکی مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان خراسان رضوی/مشهد
چکیده
پروانه خوشه‌خوار انگور Lobesia botrana Den. & Schiff. (Lepidoptera: Tortricidae) به عنوان آفت کلیدی انگور در ایران بوده که در برخی از سال‌ها جمعیت بالای لاروهای این آفت با تغذیه از جوانه‌های گل‌دهنده، غنچه‌ها و حبه‌های انگور موجب خسارت جدی به موستان‌های اغلب استان‌های کشور می‌گردد. در مدیریت تلفیقی آفت شناخت بیواکولوژی حشره در هر منطقه و متعاقباً انجام مبارزه شیمیایی بر پایه اطلاعات پیش‌آگاهی و شناخت دقیق زیست‌شناسی حشره ضروری به نظر می‌رسد. در این مطالعه با هدف تعیین تغییرات فصلی جمعیت کرم خوشه‌خوار انگور و همچنین پی‌بردن به نحوه‌ی زمستان‌گذرانی آفت، اقدام به نصب تله فرمونی از نوع دلتا و همچنین نمونه‌برداری از مراحل زمستان‌گذرانی آفت و همین طور مراحل تخم، لارو و شفیره در دو منطقه از استان خراسان شمالی شامل منطقه‌ی سردسیر بدرانلو در غرب شهرستان بجنورد و منطقه معتدل قاضی واقع در غرب شهرستان مانه و سملقان گردید. مجموع درجه حرارت موثر برای شروع و اوج فعالیت حشرات کامل با توجه به آمار شکار تله‌های فرمونی و آمار هواشناسی مناطق انجام پژوهش بر اساس مجموع درجه حرارت‌های مازاد بر میانگین 10 درجه ‌سانتی‌گراد از اول اسفند ماه و بر اساس فرمول مربوطه محاسبه گردید. نتایج این مطالعه نشان داد که آفت در این مناطق دارای سه نسل در سال می باشد و عمده خسارت آفت مربوط به نسل‌های دوم و سوم می‌باشد. مطالعه زیست‌شناسی آفت نشان داد که لاروهای نسل آخر پس از رشد کامل خود را به سمت پایین تنه‌ی میزبان رسانده و در زیر پوستک‌ها پیله‌ی سفید رنگی درست می‌کنند و سپس در داخل آن تبدیل به شفیره می‌شوند و تمام طول پاییز و زمستان را در آن محل سپری می‌کنند. اولین تخم‌های آفت حدوداً 10 روز بعد از اولین شکار تله‌ها دیده شدند و اوج تخم‌ریزی پروانه‌های نسل زمستان‌گذران و حداکثر جمعیت لارو نسل اول به ترتیب 5-8 و 10 روز بعد از اوج پرواز شب‌پره‌ها در باغ صورت پذیرفت. در بررسی‌های انجام شده میانگین درجه حرارت موثر لازم برای ظهور اوج پرواز شب‌پره‌های آفت 4/122 (نسل اول)، 3/725 (نسل دوم) و 2/1473 (نسل سوم) روز- درجه تعیین گردید. با توجه به نتایج حاصله از این تحقیق، توصیه می‌شود اولین سمپاشی در منطقه‌ی بدرانلو در دهه اول تیر ماه و در منطقه‌ی قاضی حداکثر تا پایان نیمه اول تیر ماه صورت گیرد. این مرحله صرفا جهت مبارزه با نسل دوم کرم خوشه‌خوار انگور صورت میگیرد. سمپاشی دوم در منطقه‌ی بدرانلو در دهه سوم مرداد ماه و در منطقه‌ی قاضی در آغاز نیمه دوم مرداد ماه جهت مبارزه با نسل سوم آفت انجام گیرد.
کلیدواژه ها
 
Title
Evaluation of population dynamics of Lobesia botrana Den. & Schiff. (Lepidoptera: Tortricidae) and determination of spraying time in North Khorasan province
Authors
Abstract
The European Grapevine Moth (EGM), Lobesia botrana Denis & Schiff. (Lepidoptera.: Tortricidae), is one of the most important insect pests of vine in Iran. Larvae feed on buds and grape bunches which cause considerable damage in most parts of the country. In Integrated Pest Management (IPM), study of the biology and ecology of the pest in each geographical region and consequently make a decision according to forecasting information and biology of the insect is necessary. At the present study, In order to determine seasonal population dynamics of EGM and also finding the form of overwintering of the pest, sexual pheromone traps were used and samples from eggs, larva and pupa stages were collected in two region of North Khorasan province including: Badranlu and Ghazi regions. Total degree-day temperatures were recorded since late February and calculated according to the Venette et al., (2003) formula. Results indicate that EGM overwinters as pupa inside a white cocoon under the bark of vine trees and in crevices of trees trunks and stems. Insect has 3 generations in a year. Adults peak flight from first to third generations were recorded in mid April, mid June and mid September in Badranloo region and mid April, late June and mid September in Ghazi region, respectively. Means of effective temperatures which needed for adult emergence and peak flights in 1 to 3 generations were determined 55, 122.4, 725.3 and 1473.2 degree-days, respectively. Two larval parasitoid wasps belonged to family Bethylidae were collected too. According to the results of this study a 2 times insecticide spraying program is recommended as follows: First spraying in a range of 22 June- 1 July and 24 June- 6 July and second one in a range of 11-22 August and 4- 17 August for Badranloo and Ghazi regions, respectively.
Keywords
North Khorasan, Grapevine Moth, Biology, Control