مقایسه ژئومتریک مورفومتریک شب پره ساقه خوار برنج در استان‌های مازندران، گیلان و اصفهان
کد مقاله : 1687-24IPPC (R3)
نویسندگان
1گروه گیاه پزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه زنجان
2گروه گیاهپزشکی / دانشکده کشاورزی/ دانشگاه زنجان
3دانشگاه تهران
چکیده
ساقه خوار برنج از آفات شناخته شده برنج در سطح دنیاست و شناخت تفاوت جمعیت های این آفت می تواند به مدیریت بهتر آن کمک کند. روش های ژئومتریک مورفومتریک با توجه به هزینه کمتر آنها، در بررسی تفاوت ها و تشابهات بین موجودات به وفور استفاده می شوند. تنوع مرفولوژیک ۳ جمعیت جغرافیایی شب پره ساقه خوار برنج، Chilo suppressalis با استفاده از تعداد 15 لندمارک در بال جلو و تعداد ۱۰ لندمارک در بال عقب در استان های اصفهان، گیلان و مازندران مورد تجزیه و تحلیل چند متغیره قرار گرفت. مختصات لندمارک ها (داده های خام) با استفاده از محاسبات هندسی و ریاضی در یک فضای غیر هندسی بنام Kendall’s Shape Space تراز شدند. تجزیه و تحلیل های چند متغیره، با انتقال داده ها به یک فضای هندسی خطی به نام Tangent Space صورت پذیرفت. تعداد ۱۵۶ تصویر متعلق به بال جلو و ۹۶ تصویر متعلق به بال عقب با استفاده از ۲۶ متغیر ژئومتریک مرفومتریکی (Partial Warp Scores ) در بال جلو و ۱۶ متغیر شکلی در بال عقب مورد تجزیه به مؤلفه های اصلی (PCA)، تجزیه خوشه ای (CA)، تجزیه تابع تشخیص (DFA) ، و تجزیه واریانس چند متغیره (Manova) قرار گرفتند. نتایج آزمون دو شکلی جنسی در کلیه جمعیت ها معنی دار بود و جمعیت های مورد مطالعه از نظر شکل دارای تفاوت معنی داری بودند. همچنین، نتایج آزمون تجزیه واریانس یک طرفه (one-way Anova) برای متغیر مجموع مربعات لندمارک ها (centroid size) در بال جلو، اختلاف معنی داری در اندازه بال جلو در سه جمعیت جغرافیایی شب پره ساقه خوار برنج وجود دارد. به گونه ای که جمعیت اصفهان دارای بزرگترین اندازه و جمعیت گیلان داری کوچکترین اندازه در بال جلو می باشد. به طوری که جمعیت ها در گروه های مجزایی قرار گرفتند. اما، در بال عقب تفاوت معنی داری در اندازه بال دیده نشد. نتایج بدست آمده می تواند به عنوان پیش نیاز تحقیقات بیشتر در جنبه های زیست شناسی آفت و تکوین درک صحیح از رفتارهای آن باشد.
کلیدواژه ها