گزارش ویروس لکه حلقوی گوجه فرنگی از باغات انار
کد مقاله : 1749-24IPPC (R2)
نویسندگان
1بخش تحقیقات ویروس شناسی گیاهی، موسسه تحقیقات گیاهپزشکی کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران
2محقق/بخش تحقیقات ویروس شناسی گیاهی، موسسه تحقیقات گیاهپزشکی کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران.
چکیده
طی بازدید شهریور 1396 از باغات شهرستان ثلاث باباجانی در استان کرمانشاه، علائم پیسک و لکه‌های سبزرد در برگهای برخی درختان انار (Punica granatum) مشاهده شد. نمونه‌هایی از این درختان جمع آوری و به موسسه تحقیقات گیاهپزشکی کشور منتقل شد. جهت بررسی احتمال وجود آلودگی ویروسی، نمونه‌ها با استفاده از آزمون الایزا به کمک آنتی بادی اختصاصی علیه ویروس های Alfalfa mosaic virus، Arabis mosaic virus، Cherry leaf roll virus، Cucumber mosaic virus، Grapevine fan leaf virus، Grapevine leaf roll associated virus 1 and 3، Prunus necrotic ringspot virus، Tomato ringspot virus و Tomato spotted wilt virus مورد بررسی قرار گرفتند. بر اساس نتایج حاصله، سه نمونه از 11 نمونه مورد بررسی فقط با آنتی‌بادی اختصاصی Tomato ringspot virus-ToRSV واکنش مثبت داشتند. این نمونه‌ها انتخاب و آلودگی آنها به ویروس ToRSV با استفاده از آزمون RT-PCR مورد بررسی مجدد قرار گرفت. ابتدا RNA کل از بافت گیاهی با استفاده از روش CTAB استخراج گردید. در این آزمون از آغازگرهای اختصاصی طراحی شده برای تکثیر بخشی از ناحیه UTR در RNA1 ژنومی ویروس ToRSV استفاده شد. نتیجه این آزمون نشان دهنده تکثیر یک قطعه دی ان ای بطول مورد انتظار حدود 640 جفت‌باز در نمونه‌ها بود. مایه‌زنی مکانیکی عصاره تهیه شده از این نمونه‌ها در بافر فسفات 1/0 مولار اسیدیته 2/7 روی گیاهان سلمک Chenopodium amaranticolor موجب ایجاد لکه‌های موضعی سبزرد و در برگهای کوتیلدونی خیار موجب لکه‌های سبزرد و متعاقبا کوتولگی و سبزردی سیستمیک در این گیاه شد که با خصوصیات دامنه میزبانی گزارش شده برای ToRSV مطابقت داشت. ویروس ToRSV دارای دامنه میزبانی طبیعی گسترده در بین بسیاری از گیاهان زراعی و باغی بوده و در طبیعت توسط نماتد Xiphinema americanum و به مقدار کم توسط بذر در گیاهانی مانند گوجه‌فرنگی و سویا منتقل می‌شود. مهمترین روش انتقال آن توسط اندام‌های ازدیاد رویشی مانند قلمه و پیوندک آلوده می-باشد. ویروس ToRSV قبلا از روی سایر میزبانها از ایران گزارش شده است ولی این اولین گزارش از وقوع آلودگی طبیعی آن در انار در ایران می‌باشد. میزان شیوع و فراوانی وقوع این ویروس در باغات انار کشور نیاز به بررسی تکمیلی دارد. با توجه به تکثیر رویشی انار، احتمال اشاعه این ویروس از طریق نهال‌های آلوده می‌بایستی مورد پایش و توجه قرار گیرد.
کلیدواژه ها