بررسی کارایی استفاده از مواد افزودنی بهمراه آفت‌کش‌ها در کاهش فراوانی شته‌های ناقل و ویروس PVY در مزارع بذری سیب‌زمینی
کد مقاله : 1764-24IPPC (R3)
نویسندگان
1محقق/بخش تحقیقات ویروس شناسی گیاهی، موسسه تحقیقات گیاهپزشکی کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران.
2بخش تحقیقات گیاهزشکی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان همدان، همدان
3بخش تحقیقات ویروس شناسی گیاهی، موسسه تحقیقات گیاهپزشکی کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران
4دانشیار موسسه تحقیقات گیاه پزشکی کشور
چکیده
در این تحقیق تاثیر کارایی دو افزودنی تجاری به نام‌های سوپروت (SuperWet, SW) و ادجوتک-200 (AdjuTech.OE200, AT) بصورت کاربرد منفرد و توام با دو آفتکش لامبدا سای هالوترین (Lam) و پریمیکارب (Prm) در کاهش شته‌ها و متعاقبا بیماری PVY در مزارع سیب‌زمینی در دو استان همدان و مرکزی بررسی گردید. آزمایش بصورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی شامل سه سطح از ماده افزودنی (SW 1/0 در هزار، AT 2/0 در هزار و شاهد-آب) و پنج سطح از آفتکش (Lam دو دز 5/0 و 25/0 در هزار، Prm دو دز 7/0 و 5/0 در هزار و شاهد-آب) با سه تکرار انجام شد(هر کرت 6 ردیف 7متری). تیمارها بصورت پاششی در فواصل 15 روزه پس از سبز شدن مزرعه بمدت 3 ماه اعمال شدند. در طول فصل فراوانی شته‌ها و در پایان فصل فراوانی آلودگی به ویروس PVY در غده‌های حاصل از بوته‌های آزمایشی با استفاده از آزمون ELISA مورد سنجش قرار گرفت. مقایسه میانگین شته‌ها نشان‌داد که تیمار Lam (5/0 در هزار) همراه با ادجوانت‌های SW و AT در آزمایش استان مرکزی بترتیب با 7/95 و 0/93 درصد (سال 1397) و 6/96 و 7/93 درصد (سال 1398) و در آزمایش استان همدان بترتیب با 5/96 و 5/93 درصد (سال 1397) و 8/96 و 8/93 درصد (سال 1398) دارای بیشترین تاثیر معنی‌دار (سطح 5%) در کاهش جمعیت شته‌ها نسبت به شاهد بود. در تیمار Lam0.5، استفاده از ادجوانت SW و AT در استان مرکزی بترتیب موجب افزایش0/5-5/5 درصدی و 3/2-6/2 درصدی و در استان همدان بترتیب موجب افزایش 1/6-5/6 درصدی و 1/3-5/3 درصدی کارایی آفتکش شد و در تیمار Prm0.7، استفاده از SW و AT بترتیب باعث افزایش 6/4-1/6 درصدی و 0/2-2/3 درصدی (استان مرکزی) و افزایش 9/4-4/6 درصدی و 3/2-5/3 درصدی (استان همدان) کارایی آفتکش در کاهش شته‌ها شد. بررسی آلودگی غده‌ها در انتهای فصل رشد در استان همدان نشان داد که تیمارهای Lam0.5+SW، Lam0.5+AT و Lam0.5 بترتیب موجب کاهش 6/71، 2/64 و 8/56 درصدی (سال 1397) و 66، 1/60 و 55 درصدی (سال 1398) و تیمارهای Prm0.7+SW، Prm0.7+AT و Prm0.7 بترتیب موجب کاهش 5/50، 3/45 و 7/34 درصدی (سال 1397) و 1/48، 42 و 35 درصدی (سال 1398) آلودگی PVY در غده-های حاصله شدند(معنی‌دار سطح آماری 5%). در آزمایش استان مرکزی تیمارهای Lam0.5+SW، Lam0.5+AT و Lam0.5 بترتیب موجب کاهش 6/76، 9/72 و 5/66 درصدی (سال 1397) و 3/73، 8/69 و 5/65 درصدی (سال 1398) و تیمارهای Prm0.7+SW، Prm0.7+AT و Prm0.7 بترتیب موجب کاهش 2/62، 8/55 و 7/47 درصدی (سال 1397) و 2/61، 3/54 و 0/50 درصدی (سال 1398) آلودگی PVY در غده‌های حاصله نسبت به شاهد شدند(معنی‌دار سطح آماری 5%). این یافته‌ها تاثیر مثبت ترکیبات سوپروت و ادجوتک را در افزایش معنی‌دار (سطح آماری 5%) کارایی آفتکش‌های فوق و متعاقبا کاهش PVY در مزارع سیب‌زمینی تایید نمود.
کلیدواژه ها