اثرات زیرکشنده لوفنورون روی برخی خصوصیات زیستی کرم غوزه پنبه Helicoverpa armigera (Hübner) (Lep.: Noctuidae)

کد مقاله : 1040-24IPPC (R3)

¹گیاهپزشکی،کشاورزی،شاهد،تهران،ایران

²گروه گیاهپزشکی، دانشکده علوم کشاورزی، دانشگاه شاهد، تهران، ایران

³گروه گیاهپزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شاهد، تهران، ایران

کرم غوزه پنبه (Lep.: Noctuidae) Helicoverpa armigera (Hübner) آفتی پلی‏فاژ است که به محصولات کشاورزی بی‌شماری در ایران و جهان خسارت می‌زند. در ایران کنترل کرم غوزه پنبه عمدتاً به روش شیمیایی انجام می‌شود. با توجه به گستردگی خسارت این آفت، هرساله سم‌پاشی‌های متعددی علیه آن صورت می‌گیرد که می‌تواند اثرات سو بر سلامت انسان و محیط‌زیست داشته باشند. این موضوع اهمیت گسترش مدیریت تلفیقی و استفاده از آفت‌کش‌های کم‌خطر و اختصاصی علیه این آفت را بیش‌ازپیش آشکار می‌سازد. در بررسی اثرات زیرکشنده سعی می‌شود تا تأثیر غیرکشنده و منفی حشره‏کش‏ها روی ویژگی‏های زیستی مؤثر بر پویایی جمعیت مطالعه شود. در این پژوهش، اثرات زیرکشندگی آفت‌کش لوفنورون (Match® EC 50%)، حشره‌کش و لاروکش تماسی که با ممانعت از سنتز کیتین باعث اختلال در پوست اندازی لاروها می‌شود، استفاده شد و اثر آن روی برخی از شاخص‏های زیستی کرم غوزه پنبه در شرایط آزمایشگاهی، دمای 2±25 درجه سلسیوس، رطوبت نسبی 5±65% و دوره نوری 14 ساعت روشنایی و 10 ساعت تاریکی بررسی شد. زیست‌سنجی لوفنورون روی لارو سن سوم این آفت با افزودن غلظت‌های مختلف این آفت‌کش به رژیم غذایی Wang و همکاران (2009) لارو انجام شد. مقادیر LC15، LC50 و LC90 لوفنورون به ترتیب 37/6، 01/14 و 15/37 میلی‌گرم بر کیلوگرم به دست آمدند. آفت‌کش در غلظت‌های LC15 و LC50 به‌طور معنی‌داری طول دوره لارو سن چهارم از 65/0±7/3 در شاهد به‌ترتیب به 55/0±8/4 و 7/0±6/7 روز و سن پنجم لاروی از 39/0±0/4 در شاهد به‌ترتیب به 45/0±3/5 و 75/0±1/8 روز را افزایش و وزن شفیرگی را از 7/5±0/326 میلی گرم در شاهد به-ترتیب به 0/3±0/297 و 6/3±0/224 میلی گرم کاهش داد (001/0P<). نرخ‌های تشکیل شفیره و حشرات بالغ در اثر تیمار با آفت‌کش به‌خصوص در غلظت LC50 به‌طور معنی‌داری کاهش پیدا کردند (001/0P<). لوفنورون در هر دو غلظت LC15 و LC50 باعث کاهش معنی‏دار میانگین طول عمر حشرات بالغ (از 1/1±4/16 روز در شاهد به 6/1±5/11 و 6/0±3/8 روز)، میزان تخم‌گذاری (از 7/117±0/811 عدد تخم در شاهد به 1/78±3/523 و 2/73±7/392 عدد به ازای هر پروانه ماده) و درصد تفریخ تخم‏ها (از 5/2±5/96 درصد در شاهد به 2/4±4/66 و 1/3±3/39 درصد) گردید (001/0P<). با توجه به تأثیر لوفنورون بر رشد و نمو، تولیدمثل و ویژگی‌های زیستی کرم غوزه پنبه، این حشره‌کش می‌تواند گزینه‌ مناسبی جهت کاربرد در برنامه مدیریت تلفیقی این آفت محسوب شود.

لوفنورون؛ کرم غوزه پنبه؛ زیست‌سنجی؛ ویژگی‌های زیستی