نقشه پراکنش علف‌های‌هرز مزارع گندم دیم استان چهارمحال و بختیاری با استفاده از سامانه اطلاعات جغرافیائی (GIS)
کد مقاله : 1086-24IPPC (R3)
نویسندگان
عضو هیات علمی بخش تحقیقات گیاه پزشکی
چکیده
ییکی از اقدامات اساسی در مدیریت تلفیقی علف‌های‌هرز در مزارع گندم دیم، بررسی فلور و تعیین نقشه پراکنش علف‌های‌هرز است. در طول سال‌های 1390 الی 1395 بر اساس سطح زیر کشت و مساحت مزارع گندم دیم در شهرستان‌های استان چهارمحال و بختیاری تعدادی مزرعه انتخاب و طبق روش توماس با پرتاب کوادرات تعداد علف‌های‌هرز به تفکیک جنس و گونه شمارش شد و با استفاده از معادلات موجود، تراکم، فراوانی و یکنواختی هر گونه محاسبه شد. در هر مزرعه طول و عرض جغرافیایی و ارتفاع از سطح دریا توسط دستگاه مکان یاب GPS ثبت شد. داده‌ها با استفاده از نرم افزار ArcGIS طراحی و در نهایت نقشه علف‌های‌هرزمزارع گندم دیم تهیه شد. بر‌اساس نتایج بدست آمده در مزارع گندم دیم استان 47 گونه گیاهی بعنوان علف‌هرز مطرح هستند. مهم‌ترین علف‌های‌هرز پهن‌برگ مزارع گندم دیم استان چهارمحال و بختیاری به‌ترتیب اهمیّت ماستونک (Turgenia latifolia) با شاخص غالبیت 96/177 و میانگین تراکم 3/11 گیاه در متر مربع، بی‌تی‌راخ (Galium tricornutum) با شاخص غالبیت 46/173 و میانگین تراکم 8/16 گیاه در متر مربع و جغجغک (Vaccaria grandiflora) با شاخص غالبیت 6/111 و میانگین تراکم 6/1 گیاه در متر مربع بودند. مهم‌ترین علف‌هرز باریک‌برگ مزارع گندم دیم نیز بروموس (Bromus tectorum) با شاخص غالبیت 8/137 و میانگین تراکم 8/2 گیاه در متر مربع بود. مهم‌ترین رستنی‌های مزاحم قبل از برداشت درمزارع گندم دیم پیچک‌صحرایی (Convolvulus arvensis) با شاخص غالبیت 13/64 و میانگین تراکم 8/0 گیاه در متر مربع و جاز (Scariola orientalis) با شاخص غالبیت 72/67 و میانگین تراکم 06/1 گیاه در متر مربع بودند.
کلیدواژه ها