اولین گزارش از وقوع Phyllosticta capitalensis عامل لکه برگی یاس هلندی در ایران
کد مقاله : 1129-24IPPC (R3)
نویسندگان
1دانشگاه شیراز-دانشکده کشاورزی-بخش گیاهپزشکی
2دانشگاه شیراز
3گروه گیاهپزشکی بخش گیاهپزشکی دانشکده کشاورزی دانشگاه شیراز شیراز
چکیده
در طی بازدیدهای صورت گرفته در سال‌های 1396 و 1397، علائم لکه برگی در گیاهان یاس هلندی (Ligustrum japanicum) در استان‌های فارس، بوشهر و تهران مشاهده شد. پس از انتقال نمونه‌های آلوده به آزمایشگاه، برگ‌های دارای علایم ابتدا با آب شسته و سپس به قطعات 10-5 میلی‌متری تقسیم شدند. پس از ضدعفونی سطحی با هیپوکلریت سدیم 1% و شست‌و‌شو با آب مقطر سترون، قطعات برگی روی محیط کشت سیب‌زمینی- دکستروز- آگار (PDA) کشت و به مدت دو هفته در دمای 25 درجه سلسیوس نگه‌داری شدند. پرگنه‌های قارچی جداسازی شده، ابتدا دارای ریسه‌های سفید رنگ بوده که به تدریج به سبز تیره تغییر رنگ دادند. پس از گذشت 7 تا 10 روز، پیکنیدیوم‌‌‌های قارچ روی محیط کشت مشاهده شدند. بررسی‌های میکروسکوپی نشان داد که کنیدیوم‌ها تک سلولی با اندازه 9-12 × 6-7.5 میکرومتر، بی‌رنگ، بیضوی همراه با یک زایده فوقانی است. بررسی خصوصیات ریخت‌شناسی و توالی‌های سه ناحیه ژنی ITS، ACT و TEF نشان داد که جدایه‌ها متعلق به گونه Phyllosticta capitalensis می‌باشند. به منظور تکمیل اصول کخ، برگ‌های جوان و عاری از بیماری یاس هلندی با حلقه‌های میسلیومی (به قطر 7/0 میلی‌متر) که از حاشیه‌ی پرگنه‌های 15 روزه رشد یافته روی محیط کشت برداشته شده بودند، مایه‌زنی گردید. بعد از 10 روز نشانه‌های بیماری ظاهر شدند. مجدداً قارچ از برگ‌های مایه-زنی شده، جداسازی و شناسایی گردید. هیچ گونه علایم لکه‌برگی روی گیاه شاهد، مشاهده نگردید. P. capitalensis به عنوان عامل لکه سیاه خرمالو (Diospyros kaki) از تایوان و همچنین به‌عنوان اندوفیت با دامنه میزبانی وسیع گزارش شده است. این مطالعه اولین گزارش از قارچ P. capitalensis به عنوان عامل لکه برگی در گیاه یاس هلندی در ایران می‌باشد.
کلیدواژه ها