ارزیابی گسترش علائم بیماری آتشک در شکوفه ارقام مختلف گلابی در شرایط آزمایشگاهی

کد مقاله : 1162-24IPPC (R3)
نویسندگان
1بخش تحقیقات گیاهپزشکی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی شاهرود، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، شاهرود، ایران
2شاهرود، کیلومتر 2 جاده بسطام. مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی شاهرود.
3عضو هیئت علمی بخش تحقیقات گیاهپزشکی
4شاهرود، کیلوتر 2 جاده بسطام، مرکز تحقیقات و اموزش کشاورزی شاهرود
چکیده
باکتری winslow et al. 1920 (Burrill) Erwinia amylovora عامل بیماری آتشک، یک بیماری نکروتیک شدید در بِه، گلابی، سیب و سایر گیاهان روزاسه است. آلودگی معمولا در بهار رخ می‌دهد، هنگامی‌که باکتری از راه شکوفه‌ها گیاه را آلوده می‌کند، عفونت سریعا به شاخه‌های جوان توسعه یافته و پس از مدتی در میزبان بصورت سیستمیک در می‌آید. در این پژوهش با استفاده از آزمون‌های فنوتیپی، تغذیه‌ای، بیوشیمیایی و شناسایی مولکولی (تکثیر بخشی از پلاسمید pEA29)، جداسازی و شناسایی 63 جدایه باکتری از استان سمنان (شهرستان های شاهرود و دامغان) انجام پذیرفت. آزمون بیماری‌زایی بر روی میوه نارس (رقم اسپادونا) جهت تعیین بیماری‌زاترین جدایه انجام شد. به منظور بررسی میزان پیشرفت بیماری آتشک در آلوده‌سازی، از شکوفه هشت رقم مختلف استفاده شد. ارقام مورد بررسی شامل شاه‌میوه، درگزی، قوسی، بیروتی، اسپادونا، دوشس، دوینه دوکومیس و کوشیا از باغات کلکسیون گلابی مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی استان سمنان (شاهرود) تهیه گردید. مایه زنی با استفاده از غلظت CFU/ml 108 باکتری و آلود‌ه‌سازی نوش‌جای شکوفه‌ها انجام پذیرفت. در زمان‌های سه، پنج و هفت روز بعد از مایه‌زنی علائم مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج نشان داد از میان 63 جدایه جمع‌آوری شده (بر اساس آزمون‌های فنوتیپی تغذیه‌ای و بیوشیمیایی)، 51 جدایه مربوط به باکتری E. amylovora بود. تمامی 51 جدایه مورد بررسی قطعه 1000 جفت بازی (بخشی از پلاسمید pEA29) را تکثیر نمودند. نتایج آزمون بیماری‌زایی بر اساس گسترش علائم نکروز و لهیدگی پیرامون ناحیه تلقیح شده نشان داد بیماری‌زاترین جدایه مربوط به باغات بِه در شهرستان دامغان بود. نتایج میزان پیشرفت بیماری در شکوفه هشت رقم مورد بررسی نشان داد ارقام شاه میوه، دوینه دوکومیس و اسپادونا بیشترین میزان پیشرفت بیماری و ارقام درگزی، قوسی و کوشیا کمترین میزان نکروز و تخریب بافت را نشان دادند. هر چند در تحقیقات گذشته میزان مقاومت ارقام مختلف درختان گلابی به بیماری آتشک مورد بررسی قرار گرفته است (در مورد نهال) اما شکوفه به عنوان مهمترین راه ورود باکتری به داخل میزبان نیازمند تحقیقات بیشتر است.
کلیدواژه ها