معرفی شش گزارش جدید از کنه های بالاخانواده Eriophyoidea برای ایران
کد مقاله : 1193-24IPPC (R4)
نویسندگان
1گروه گیاهپزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز، تبریز
2گروه گیاه پزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهید مدنی آذربایجان، تبریز، ایران
چکیده
بالاخانوادهEriophyoidea (Acari: Trombidiformes) از نظر ریخت‌شناسی گروه مشخصی در میان کنه‌ها محسوب می‌شوند. این کنه‌ها بسیار کوچک بوده و دارای بدنی باریک، کشیده، کرمی‌شکل و به‌ظاهر حلقه‌بندی شده می‌باشند. این کنه‌ها در تمام مراحل زیستی تنها دو جفت پا در قسمت جلویی بدن دارند که صفت منحصربه‌فرد آن‌ها محسوب می‌شود. همچنین این کنه‌ها فاقد دستگاه تنفسی تراشه‌ای و سوراخ تنفسی بوده و تبادل گازهای تنفسی در آن‌ها الزاما از طریق جلد صورت می‌پذیرد. کنه‌های این بالاخانواده از لحاظ اقتصادی به‌عنوان دومین گروه مهم و پیچیده از کنه‌های زیان‌آور گیاهی پس از کنه‌های تارتن به‌شمار می‌روند. اریوفیوئیدها به‌خاطر آسیب مستقیم به میزبان‌های خود، داشتن توانایی انتقال عوامل بیماری‌زای گیاهی به‌ویژه ویروس‌ها و همچنین پتانسیل آن‌ها در استفاده به‌عنوان عوامل بیولوژیکی برای کنترل علف‌های هرز اهمیت زیادی دارند. با وجود اندازه کوچک و تحرک کم، این کنه‌ها می‌توانند از طریق جریان‌های هوایی، باران و به‌خصوص فعالیت‌های انسانی به‌صورت غیرفعال پراکنده شوند، که خود باعث افزایش اهمیت آن‌ها می‌گردد. طی مطالعه‌ی نمونه‌های گیاهی جمع‌آوری شده از شهرستان ساری استان مازندران طی تابستان 1396، کنه‌های اریوفیوئید با استفاده از شستشوی اصلاح شده لطف الهی (1392) استخراج شده و از کنه‌ها بر طبق روش بیکر و همکاران (1996) اسلایدهای میکروسکوپی تهیه گردید. تمام اندازه‌گیری‌های ریخت‌شناختی با استفاده از میکروسکوپ فازکنتراستOlympus BX41 و بر طبق آمرین و مانسون (1996) که توسط دلیلو و همکاران (2010) اصلاح شده بود، انجام گرفت. بخشی از نمونه‌های شناسایی شده مشتمل بر پنج گونه از خانواده Eriophyidae و یک گونه متعلق به خانواده Diptilomiopidae به شرح زیر در اینجا معرفی می‌شوند که هر شش گونه برای فون ایران جدید می‌باشند، این گونه‌ها عبارتند از: Tegonotus trouessarti Nalepa, 1892 از روی توسکای ییلاقی Alnus subcordata C. A. Mey. (Betulaceae)، Aculus lydii Denizhan & Bromberek, 2016 از روی گل راعی Hypericum perforatum L. (Hypericaceae)، Shevtchenkella pseudoobtusa (Petanovic, 1987) از روی درخت پلت Acer velutinum Boiss. (Sapindaceae)، Phyllocoptes pteridii Petanovic, 2001 از روی سرخس عقابی Pteridium aquilinum (L.) Kuhn (Dennstaedtiaceae) وAcalitus essigi (Hassan, 1928) از روی تمشک قرمز Rubus idaeus L. (Rosaceae) متعلق به خانواده Eriophyideae، و Keifer, 1960 Apodiptacus cordiformis از روی انجیر Ficus carica L. (Moraceae) متعلق به خانواده Diptilomiopidae.
کلیدواژه ها
Title
Six new records for Iran from the superfamily Eriophyoidea (Acari: Trombidiformes)
Authors
Abstract
The Eriophyoidea (Acari: Trombidiformes) are a morphologically distinct group of mites. They are minute with elongated, worm-like and annulated bodies, and are unique in having all instars of both sexes with two pairs of similarly developed legs anteriorly. Also these mites don’t have the tracheal system and stigmata, and their exchange of respiratory gases is necessarily done through the skin. Economically, eriophyoid mites are rendering as the second most important mite species after tetranychid mites. The importance of eriophyoid mites are because of the direct damage to their hosts, their ability to transmit plant pathogens especially plant viruses, and also their potential to use as biological agents for weeds control. Despite their small body and low mobility, they can disperse passively through air currents, rain and especially, human practices, which increases their importance. During the study of plant samples collected in Sari county, Mazandaran province, Iran, in summer 2017, eriophyoid mites were recovered by means of Lotfollahi (2013) modified washing method. The mites were slide mounted according to Baker et al. (1996). All morphological measurements were taken by means of a phase contrast microscope Olympus BX41 according to Amrine and Manson (1996) as modified by de Lillo et al. (2010). From identified species, five species belonging to the family Eriophyidae, and one species belonging to the family Diptilomiopidae are introduced here which all of them are new records to mite fauna of Iran. The identified species are as follows: Tegonotus trouessarti Nalepa, 1892 from Alnus subcordata C. A. Mey. (Caucasian Alder) (Betulaceae), Aculus lydii Denizhan & Bromberek, 2016 from Hypericum perforatum L. (St. John's Wort) (Hypericaceae), Shevtchenkella pseudoobtusa (Petanovic, 1987) from Acer velutinum Boiss. (Persian Maple) (Sapindaceae), Phyllocoptes pteridii Petanovic, 2001 from Pteridium aquilinum (L.) Kuhn (Western Bracken) (Dennstaedtiaceae) and Acalitus essigi (Hassan, 1928) from Rubus idaeus L. (Raspberry) (Rosaceae) belong to Eriophyidae, and Apodiptacus cordiformis Keifer, 1960 from Ficus carica L. (Common Fig) (Moraceae) belong to Diptilomiopidae.
Keywords
Diptilomiopidae, Eriophyidae, fauna, Sari