بررسی اثر اسانس و عصاره آبی برخی گیاهان دارویی بر تخم و لارو سن دو نماتد ریشه گرهی(Meloidogyne javanica) در شرایط آزمایشگاه
کد مقاله : 1201-24IPPC (R3)
نویسندگان
گیاهپزشکی/ کشاورزی/ فردوسی مشهد/دانشجوی بیماری شناسی
چکیده
نماتدهای ریشه گرهی Meloidogyne spp جزء مهمترین نماتدهای انگل گیاهی بوده و از عوامل محدودکننده تولید محصولات کشاورزی درجهان و ایران است. کاهش مصرف سموم شیمیایی و گسترش تولید محصولات ارگانیک در جهت مدیریت نماتدها، باعث شده تا کاربرد ترکیبات طبیعی از جمله اسانس‌ها وعصاره‌های گیاهی به‌عنوان جایگزینی مناسب و مؤثر برای کنترل نماتد های انگل گیاهی در نظر گرفته شود. دراین بررسی تاثیر اسانس و عصاره‌های آبی سه گیاه دارویی تاتوره (Datura stramonium)، درمنه (Artemisia vulgaris) و تلخه(Acroptilon repens) بر تفریخ تخم و مرگ‌ومیر لارو سن دو نماتد ریشه گرهی ( Meloidogyne javanica) مورد مطالعه قرار گرفت. آزمایش در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار برای هر تیمار در شرایط آزمایشگاه انجام شد. به منظور بررسی کارایی اسانس‌هاکه بوسیله کلونجر و عصاره‌های آبی به روش ماسراسیون برای این گیاهان تهیه گردیده بود ، به ترتیب غلظت های 1000، 2000 و 4000 پی پی ام و غلظت های1، 2 و 4 درصد در تشتک‌های پتری محتوی 250 عدد تخم و لارو سن دو نماتد ریشه گرهی افزوده شد. میزان تاثیر این اسانس ها و عصاره ها در زمانهای24، 72 و120ساعت ثبت گردید پتری‌ها در شرایط کنترل شده در دمای 27 درجه سیلسیوس قرار گرفتند و از آب مقطر استریل به‌عنوان شاهد استفاده گردید. در تمام تیمارها بالاترین غلظت اسانس و عصاره منجر به مرگ‌ومیر صد درصدی لاروها و عدم تفریخ تخم گردید. غلظت دو درصد عصاره و 2000 پی‌پی‌ام اسانس گیاه تاتوره نیز باعث عدم تفریخ تخم ها و مرگ‌ومیر صد درصدی لارو های سن دو شد. نتایج غلظت مشابه در مورد تیمار درمنه نیز منجر به 91.96 درصد عدم تفریخ تخم و 89.98 درصد مرگ‌و میر لارو سن دوم شد. تیمار تلخه نیز، منجر به 86.77 درصد عدم تفریخ تخم و79.96درصد مرگ‌ومیر لارو سن دوم شد. نتایج این مطالعه مؤید آن بود که اسانس‌ها و عصاره‌های آبی هر سه گیاه دارویی تاتوره، درمنه و تلخه باعث افزایش درصد مرگ-ومیر و کاهش تفریخ تخم نماتد شد. هم‌چنین با افزایش غلظت اسانس‌ها و عصاره‌ها میزان مرگ‌ومیر لارو سن دو افزایش و میزان تفریخ تخم نماتد ریشه گرهی کاهش یافت.
کلیدواژه ها