مقایسه سمیت تدخینی فرمولاسیون های خام و نانوکپسوله اسانس زیره سیاه (Bunium persicum) روی شته مومی کلم
کد مقاله : 1211-24IPPC (R3)
نویسندگان
1گروه گیاهپزشکی
2بخش تحقیقات گیاه پزشکی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان اصفهان، اصفهان، ایران
3گروه گیاه پزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه لرستان، خرم آباد، ایران
42 Department of pesticides, Iranian Research Institute of Plant Protection, P .O . Box 193951454, Tehran, Iran
5گروه گیاهپزشکی، دانشگاه لرستان
چکیده
نانوکپسوله‌کردن اسانس‌های گیاهی یک استراتژی امیدبخش به منظور پایداری و تسهیل کاربرد اسانس‌های گیاهی در مدیریت آفات است. امروزه، ترکیب فناوری نانو با حشره‌کش‌های گیاهی به منظور توسعه سیستم کنترل آفات در کشاورزی مورد استفاده قرار می‌گیرد. در مطالعه حاضر، اسانس بذور گیاه زیره‌سیاه (Apiales: Apiaceae) Bunium persicum (Boiss.) B.Fedtsch. از طریق روش تقطیر با آب جداسازی گردید. سپس ترکیبات شیمیایی اسانس زیره‌سیاه با استفاده از کروماتوگرافی گازی-طیف‌سنج‌جرمی شناسایی شد. نانوکپسول حاوی اسانس گیاهی از طریق تکنیک پلیمریزاسیون همزمان به روش امولسیونی روغن در آب فرموله گردید که اوره-فرمالدئید و اسانس زیره‌سیاه به ترتیب پوسته و هسته نانوکپسول را تشکیل می دهند. میکروسکوپ الکترونی عبوری برای تعیین مورفولوژی نانوکپسول و همچنین تکنیک پراکندگی نور دینامیکی جهت تعیین اندازه و شاخص پراکندگی ذرات نانوکپسول استفاده شد. در نهایت سمیت تدخینی اسانس خالص و نانوکپسوله‌شده زیره‌سیاه بر روی شته‌مومی‌کلم (Hemiptera: Aphididae) Brevicoryne brassicae L.مورد بررسی قرار گرفت. جهت زیست‌سنجی، شته‌های بالغ در ظروف شیشه‌ای دربسته محتوی کاغذ صافی آغشته به غلظت‌های مناسب فرمولاسیون‌ها وارد شدند. با استفاده از تکنیک کروماتوگرافی گازی-طیف سنج جرمی 28 ترکیب متفاوت شناسایی شد که گاما-ترپین (62/36 درصد) و در ادامه پی-سیمین (41/18 درصد)، کارواکرول (60/13 درصد)، کومین آلدئید (50/13 درصد)، ترکیبات اساسی اسانس زیره‌سیاه را تشکیل داد. نانوکپسول‌ها دارای اندازه‌های بین 11/8 تا 62/14 نانومتر با میانه ذرات 88/10 نانومتر و شاخص پراکندگی 057/0 بود. تصاویر میکروسکوپ الکترونی از ساختار نانوکپسول‌های دربرگیرنده اسانس زیره‌سیاه نشان داد که نانوکپسول‌ها دارای ساختار پوسته-هسته با ظاهر تقریبا کروی می‌باشند. نتایج زیست‌سنجی نشان داد که تفاوت معنی‌داری بین اسانس خالص و نانوکپسول‌های دربرگیرنده اسانس گیاهی وجود دارد. غلظت‌های LC50 و LC90 فرمولاسیون نانوکپسوله شده (15/23 و 49/59 میکرولیتر بر لیتر هوا)، به طور معنی‌داری کمتر از اسانس خالص (07/35 و 59/79 میکرولیتر بر لیتر هوا) بود. نتایج نشان داد که فرمولاسیون نانوکپسول اسانس زیره‌سیاه می تواند در برنامه مدیریت تلفیقی آفات جهت کنترل شته‌مومی‌کلم مورد استفاده قرار گیرد.
کلیدواژه ها