اثر دما و فتوپریود بر زیست شناسی شب پره مینوز گوجه فرنگی Tuta absoluta (Lepidoptera: Gelechiidae)
کد مقاله : 1237-24IPPC (R3)
نویسندگان
1دانشگاه تربیت مدرس
2گروه حشره شناسی کشاورزی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تربیت مدرس
3عضو هیات علمی
4گروه حشره شناسی کشاورزی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران
چکیده
شب پره مینوز گوجه فرنگی، Tuta absoluta (Meyrick) (Lepidoptera: Gelechiidae) یکی از آفات مهم گوجه فرنگی و دیگر گیاهان تیره Solanaceae است که بومی آمریکای جنوبی بوده و در سراسر جهان پراکنده شده است. به دلیل فعالیت آفت در تمام طول سال در مناطق بومی، استراتژی های زمستان گذرانی آن مورد بررسی قرار نگرفته است، اما با توجه به استقرار آفت در مناطق سردسیر کشور و خسارت جدی آن به مزارع و گلخانه ها، بررسی استراتژی زمستان گذرانی آن حائز اهمیت است. جهت انجام آزمایشات، نمونه ها از مزارع گوجه فرنگی دانشکده کشاورزی دانشگاه تربیت مدرس جمع آوری شد. حشرات در اتاقک رشد با دمای 1±25 درجه سلسیوس و رطوبت نسبی 5±60 درصد و دوره نوری 16 ساعت روشنایی و 8 ساعت تاریکی پرورش یافتند. به منظور بررسی اثر دما و فتوپریود بر القاء دیاپوز شب پره مینوز گوجه فرنگی، 50 عدد تخم همسن از کلنی انتخاب و تا ظهور حشرات کامل در دماهای ثابت 18 و 15 درجه سلسیوس و فتوپریود های 16:8، 14:10، 13:11، 12:12، 11:13، 10:14 و 8:16 (L:D) پرورش داده شدند. نتایج نشان داد که در دمای 15 درجه سلسیوس، بیش ترین طول دوره شفیرگی در تیمار 11 ساعت روشنایی (5/38 روز) با فتوپریود شاهد 16 ساعت روشنایی ( 38/29 روز) اختلاف معنی داری داشت. این در حالی است که تغییرات طول دوره روشنایی در طولانی شدن مراحل رشد جنینی و لاروی اختلاف معنی داری ایجاد نکرده است. این نتایج بیانگر تاثیر شرایط روز کوتاه در افزایش موثر طول دوره شفیرگی است. با توجه به ظهور حشرات بالغ در ابتدای فصل زراعی و گلخانه ها، واضح است که شب پره مینوز گوجه فرنگی از ساز و کارهای فیزیولوژیکی و رفتاری جهت گذراندن دماهای زیر صفر استفاده می کند و مطالعه این ساز و کارها در درک بهتر زیست شناسی حشره و تدوین مدیریت آفت حائز اهمیت است.
کلیدواژه ها