واکنش سفیدبالک گلخانه (Trialeurodes vaporariorum Westwood) در برابر طول موج های مختلف نور
کد مقاله : 1245-24IPPC (R3)
نویسندگان
1گروه گیاهپزشکی دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران، ایران
2بخش تحقیقات گیاه پزشکی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان اصفهان، اصفهان، ایران
3گروه حشره شناسی کشاورزی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تربیت مدرس
4گروه گیاهپزشکی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.
5دانشیار/ گروه فیزیک پلاسما دانشگاه علوم و تحقیقات تهران
چکیده
سفیدبالک گلخانه، Trialeurodes vaporariorum Westwood (Hemiptera, Aleyrodidae)، یکی از مهم‌ترین آفات محصولات گلخانه‌ای است که به بسیاری از آفت‌کش‌ها مقاوم است. با توجه به کاربرد بیش‌از حد آفت‌کش‌های شیمیایی و بقایای آنها در حد بحرانی در محصولات کشاورزی بویژه سبزیجات، توسعه روش‌های جدید کنترل بر اساس مدیریت اکولوژیک آفات ضروری است. مطالعه حاضر به‌منظور تعیین طول‌موج‌های دورکننده نور برای سفیدبالک گلخانه طراحی شد. در آزمایش اول، طول موج‌های دورکننده بوسیله دستگاه نورگرایی دوطرفه تعیین شد که به 10 حشره بالغ (نر و ماده) یک‌روزه سفیدبالک انتخابی بین تاریکی و یا طیف طول موج‌های مرئی از بنفش (450-380 نانومتر) تا قرمز (750-620 نانومتر) داده‌شد. هر تیمار 10 بار تکرار شد. در آزمایش دوم، واکنش‌های نورگرایی سفید بالک‌گلخانه در یک دستگاه نورگرایی چهارطرفه آزمون شد که به 50 حشره بالغ (نر و ماده) یک‌روزه سفیدبالک اجازه داده شد تا انتخابی بین دو رژیم نوری، شامل نور طبیعی (آفتاب) و دیودهای منتشرکننده نور (LED)، داشته باشد. هر تیمار 6 یا 8 بار تکرار شد. نتایج نشان داد که کم‌ترین (2/69 %) و بیش‌ترین (8/97 %) تعداد سفیدبالک به‌ترتیب به طول‌موج‌های بنفش و نارنجی (620-590 نانومتر) جلب شدند. علاوه بر این، در مطالعه حاضر تجزیه لجستیکی انحراف (logistic analysis of deviance) جلب معنی‌دار حشرات بالغ سفیدبالک گلخانه به نور خورشید (4/86 %) در مقایسه با دیودهای بنفش (0/5 %) را نمایان ساخت. مضاف بر این، بوته‌های بادمجان پرورش‌یافته با نور دیودهای بنفش نرخ رشد بیشتری از گیاهان پرورش‌یافته با نور خورشید داشتند. یافته‌های تحقیق حاضر نشان می‌دهد که دیودهای بنفش نه تنها دارای اثرات مثبت روی رشد گیاهان می‌باشند بلکه دارای ویژگی دورکنندگی برای حشرات بالغ سفیدبالک گلخانه هستند که ما را به سمت توسعه یک شیوه کنترل رفتاری مؤثر برای سفیدبالک‌های گلخانه سوق می‌دهد.
کلیدواژه ها