بررسی تأثیر علف‌کش ترکیبی پندیمتالین + کلومازون ("هولدان" CS 43.6%) در کنترل علف‌های هرز برنج

کد مقاله : 1273-24IPPC (R2)

¹بخش تحقیقات گیاهپزشکی، مؤسسه تحقیقات برنج کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، رشت، ایران

²استادیار پژوهشی، بخش اصلاح و تهیه بذر، موئسسه تحقیقات برنج کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی

کارایی علف‌کش جدید پندیمتالین + کلومازون (هولدان CS 43.6%) در کنترل علف‌های هرز شالیزار طی سال‌های 1397 و 1398 در مؤسسه تحقیقات برنج کشور (رشت و آمل) بررسی شد. در آزمایشگاه واکنش سوروف هوشمند (Echinochloa oryzoides) به دز علف‌کش هولدان در مقایسه با دیگر علف‌کش‌های ثبت‌شده و در بررسی‌های مزرعه‌ای عملکرد انتخابی هولدان برای برنج رقم هاشمی و کارایی این علف‌کش درکنترل علف‌های هرز بررسی شد. نتایج بررسی‌های آزمایشگاهی نشان داد که کارایی هولدان مشابه بوتاکلر (ماچتی) و پرتیلاکلر (ریفیت) بود و این علف‌کش دارای کارایی بهتری در مقایسه با ذکور (فلوستوسولفورون) و کانسیل (تریافامون + اتوکسی‌سولفورون) در کنترل سوروف بود. نتایج آزمایش‌های مزرعه‌ای نشان داد که هولدان دارای گیاه‌سوزی (bleaching) بیشتری بر روی برنج نسبت به علف‌کش‌های رایج بود، امّا فاقد اثر بازدارندگی بر پنجه، زیست‌توده، ارتفاع و عملکرد شلتوک بود که بیانگر بازیابی زودهنگام برنج و عدم انتقال گیاه‌سوزی مرحله رویشی به مرحله زایشی است. در مصرف انفرادی هولدان، این علف‌کش دارای کارایی مشابه بوتاکلر و پرتیلاکلر در کنترل سوروف و فاقد کارایی در کنترل جگن چند‌ساله (پیزور دریایی، Bolboschoenus planiculmis) بود و عملکرد شلتوک در کاربرد انفرادی این علف‌کش و رقابت پیزور حدود 50 درصد کمتر از شاهد وجین‌دستی و تیمار‌های بوتاکلر + بن‌سورلفورون یا پرتیلاکلر + بن‌سولفورون بود. اختلاط هولدان با لونداکس (بن‌سولفورون‌متیل) در کنترل همزمان سوروف و پیزور دارای کارایی مشابه ماچتی + لونداکس یا ریفیت + لونداکس و عملکرد شلتوک مشابه تیمارهای فوق و فاقد اختلاف آماری با شاهد وجین‌دستی بود. کارایی هولدان در کنترل علف‌های هرز و عملکرد شلتوک در کاربرد انفرادی و یا اختلاط آن با لونداکس و در تمام دزهای مورد بررسی در مازندران مشابه بود که دلیل آن آلودگی کمتر مزارع آزمایشی آن استان و نیز یکساله‌ بودن گونه‌های هرز بود که هولدان به‌تنهایی دارای کارایی خوب در کنترل آنها می‌باشد. مطابق مدل‌های رگرسیونی برازش شده به روند تغییرات زیست‌توده و تراکم علف‌های هرز و نیز عملکرد برنج، مقدار 2 تا 8/2 لیتر ماده تجاری هولدان برای کنترل علف‌های هرز در مزارع کشاورزان و دستیابی به حداکثر عملکرد توصیه می‌شود. معرفی هولدان به‌عنوان یک ترکیب جدید مرکب از دو علف‌کش با دو مکانیزم عمل متفاوت موجب ایجاد تنوع در مکانیزم عمل بیوشیمیایی علف‌کش‌های رایج شالیزار شده و برای اجتناب از تکامل مقاومت سوروف و دیگر یکساله‌ها به علف‌کش‌ها حائز اهمیت جدّی است و کاربرد تناوبی آن با علف‌کش‌های سوروف‌کش رایج به‌ویژه سولفونیل‌اوره‌ها توصیه می‌شود.

پیزور دریایی؛ خاک‌مصرف؛ علف‌کش‌های ترکیبی؛ سوروف