شناسایی نماتدهای انگل گیاهی زمین‏‏ های زراعی شهر تیمورلو

کد مقاله : 1310-24IPPC (R3)
نویسندگان
1گیاهپزشکی، کشاورزی، دانشگاه شهید مدنی آذربایجان، تبریز، ایران
2استادیار دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهید مدنی آذربایجان
3دانشگاه شهید مدنی آذربایجان
چکیده
با افزایش جمعیت جهان به ویژه در کشور‏های در حال توسعه، نیاز به محصولات کشاورزی و فرآورده ‏های آن‏ها روز به روز فزونی می ‏یابد. از طرف دیگر، همه ساله قسمت قابل توجهی از این محصولات توسط عوامل بیماری‏ زای گیاهی از جمله نماتدهای انگل گیاهی خسارت دیده و از بین می‏ رود. قبل از اعمال هرگونه برنامه مدیریتی، بهتر است تا نماتدهای مناطق کشاورزی مهم به طور کامل شناسایی شوند. در منطقه تیمورلوی گوگان از استان آذربایجان شرقی، محصولات مهمی چون سیب‏زمینی، گندم، جو، سیر، پیاز و... کشت می‏ شوند. بنابراین در پژوهش حاضر، نماتدهای انگل گیاهی زمین‏ های زراعی شهر تیمورلو و روستاهای اطراف آن مورد شناسایی قرار گرفت. بدین منظور 130 نمونه خاک طی سال‏ های 1397 و 1398، به طور تصادفی از زمین ‏های زراعی مناطق تیمورلو، خاصلو، قراغیل و کبود گنبد از مزارع گندم، جو، گوجه‏ فرنگی، سیب‏ زمینی، سیر، پیاز، یونجه، ذرت و ... جمع ‏آوری شدند. نمونه‏ ها به آزمایشگاه منتقل شده و نماتدهای داخل خاک با استفاده از روش ‏های آزمایشگاهی رایج استخراج و تثبیت شدند. سپس از تمام نماتدهای انگل گیاهی اسلایدهای دائمی تهیه شد. مطالعه نماتد‏ها با استفاده از میکروسکوپ نوری و با بهره‏ گیری از مشخصات ریخت‏‏ شناختی و داده‎‏های ریخت‏ سنجی انجام شد. برای اندازه‏ گیری قسمت‏ های مختلف بدن نماتدها و ترسیم اشکال از میکروسکوپ OLYMPUS BX-53 مجهز به لوله ترسیم استفاده شده و نماتدها با استفاده از منابع و کلیدهای شناسایی معتبر شناسایی شدند. از بین نمونه‏ های بررسی شده جمعیت ‏های مختلفی از گونه‏ های Criconemoides informis، Criconemoides parvus، Ditylenchus myceliophagus، Filenchus cylindricaudus، Geocenamus rugosus، Helicotylenchus digonicus، Heterodera filipjevi، Longidorus sp، Merlinius brevidens، Pratylenchus neglectus، Psilenchus aestuarius، Rotylenchus glabratus، Tylenchorhynchus graciliformis، Xiphinema vuittenezi شناسایی و توصیف شدند.
کلیدواژه ها