گروه‌های سازگار میسلیومی جدایه‌های Sclerotinia sclerotiorum به دست آمده از مزارع آفتابگردان و کلم منطقه ارومیه

کد مقاله : 1336-24IPPC (R3)
نویسندگان
1دانشگاه ارومیه- دانشکده کشاورزی
2نازلو-دانشکده کشاورزی-گروه گیاهپزشکی
چکیده
قارچ آسکومیستی Sclerotinia sclerotiorum یکی از بیمارگرهای مهم گیاهی با گسترش جهانی است که می‌تواند خسارت قابل توجهی را بسته به میزان حساسیت گیاه میزبان و شرایط محیطی، به محصولات مختلف از جمله آفتابگردان و کلم وارد کند. گروه‌های سازگار میسلیومی نشانگرهای فنوتیپی هستند که بررسی آنها اطلاعات ارزشمندی در زمینه تنوع ژنتیکی این بیمارگر و نیز پتانسیل تحولی آن در پاسخ به روش‌های مدیریتی فراهم می‌کند و این اطلاعات می‌تواند به انتخاب راهکار‌های مناسب و موثر برای مدیریت بیماری، به ویژه غربالگری و توسعه ارقام و ژنوتیپ‌های مقاوم کمک کند. برای تعیین گروه‌های سازگار میسلیومی S. sclerotiorum، تعداد 51 جدایه به دست آمده از مزارع اطراف شهرستان ارومیه از مجموعه قارچ‌های گروه گیاه‌پزشکی دانشگاه ارومیه تهیه شد. این جدایه‌ها در تابستان سال 1393، از هفت مزرعه آفتابگردان جمع‌آوری شده بودند. علاوه‌براین، تعداد 43 جدایه نیز طی تابستان سال 1397 از سه مزرعه کلم در اطراف ارومیه جداسازی شد. همه 94 جدایه در تمامی ترکیبات ممکن، روی محیط کشت سیب‌زمینی دکستروز آگار همراه با رنگ غذایی قرمز مک‌کورمیک (175 میکرولیتر بر لیتر) دو به دو مقابل هم کشت شدند. تشتک‌های پتری به انکوباتور با دمای 25 درجه سلسیوس و شرایط تاریکی انتقال یافتند و پس از چهار روز ارزیابی شدند. در مجموع، 14 گروه سازگار میسلیومی شناسایی گردید که سه گروه از آن‌ها فقط شامل یک جدایه بودند و مربوط به مزارع کلم بودند در حالی که بقیه گروه‌ها بیش از یک جدایه‌ای بودند. از بین 14 گروه سازگار شناسایی شده، پنج و شش گروه به ترتیب فقط در مزارع کلم و آفتابگردان وجود داشتند ولی سه گروه سازگار میسلیومی در مزارع هر دو محصول مشترک بودند. نتایج این بررسی نشان داد که جدایه‌های هر مزرعه به گروه‌های سازگار میسلیومی مختلفی تعلق داشتند و این الگوی پراکنش ناسازگاری میسلیومی، بیانگر تنوع و ناهمسانی ژنتیکی در جمعیت‌های این قارچ در مزارع اطراف ارومیه است. همچنین، وجود 14 گروه سازگار میسلیومی در بین 94 جدایه، بیانگر تنوع ژنتیکی نسبتاً زیاد جمعیت های قارچ در مزارع آفتابگردان و کلم مناطق مورد بررسی می‌باشد که بایستی در برنامه‌های مدیریت بیماری و به‌خصوص غربال‌گری و اصلاح ارقام مقاوم به این بیمارگر مورد توجه قرار گیرد.
کلیدواژه ها