بررسی واکنش ارقام آرمان، عادل، ILC 482 و توده محلی گریت گیاه نخود به قارچ Ascochyta rabiei در شرایط گلخانه‌ای
کد مقاله : 1439-24IPPC (R4)
نویسندگان
1دانشجو دکترا، گروه گیاهپزشکی، دانشکده کشاورزی دانشگاه لرستان. لرستان. خرم آباد، ایران
2عضو هیئت علمی، گروه گیاهپزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه لرستان، خرم آباد، ایران
3عضو هیات علمی، گروه گیاهپزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه لرستان، خرم آباد، ایران
چکیده
نخود گیاهی یکساله و بوته ای کوتاه بـا نـام علمـی L. arietinum Cicer از خانواده بقولات است. از مهمترین بیماریهای این محصول بیماری برق‌زدگی نخود با عامل Ascochyta rabiei ( Pass.) Lab می‌باشد. به دلیل اهمیت این موضوع، بررسی واکنش ارقام مختلف نخود نسبت به بیماری برق‌زدگی در سال 98 انجام شد. برای جداسازی و خالص‌سازی به روش تک اسپور قارچ عامل بیماری برق‌زدگی نخود از محیط کشت های PDA (سیب‌زمینی- دکستروز- آگار)، CSMDA(آرد نخود- دکستروز- آگار) و WA (آب- آگار) استفاده شد. بر اساس شکل و دمای رشد پرگنه، خصوصیات فیزیولوژیکی، ریخت‌شناسی پیکنیدیوسپور و پیکنیدیوم‌ها، و با استفاده از منابع معتبر، شناسایی قارچ انجام شد. از ارقام آرمان، عادل، ILC 482 و توده محلی گریت نخود به دلیل کشت معمول این ارقام در لرستان چهار عدد بذر سالم و یک اندازه انتخاب و بعد از سترون کردن در گلدان های پلاستیکی استریل با ظرفیت دو کیلوگرم حاوی بستر خاک و ماسه به نسبت 1:3 در عمق پنج سانتی‌متری و در شرایط گلخانه‌ای 12 ساعت تاریکی و 12 ساعت روشنایی در دمای 22- 25 درجه سلسیوس و رطوبت نسبی 80 درصد کشت شدند. در سن دو هفتهای (مرحله 6-4 برگی) گیاهان با سوسپانسیون اسپور با غلظت 106پیکنیدیوسپور در میلیلیتر در آبمقطر سترون حاوی یک قطره Tween 20 بهطور یکنواخت تا ریزش اولین قطره از سطح برگ اسپری شدند. گیاهان شاهد نیز تنها با استفاده از آب مقطر سترون اسپری‌پاشی شدند. برای حفظ رطوبت بعد از مایهزنی، هریک از گلدان ها به مدت 48 ساعت با کیسههای نایلونی پوشانده شدند. سپس بر اساس سطح رطوبتی خاک گلدان ها آبیاری شده و گیاهچهها به مدت چهار هفته در این شرایط نگهداری شدند. همزمان با ظهور علائم بیماری، یادداشت‌برداری از صفات بیماری آغاز شد و اندازه لکه‌ها و میزان آلودگی قسمت های هوایی در نظر گرفته شد و بر طبق سیستم توصیفی Choange و همکاران درجه‌بندی و ثبت شد. این آزمایش در قالب طرح کاملاً تصادفی و در چهار تکرار انجام پذیرفت. تجزیه آماری با استفاده از نرم افزار SAS 9:1 و مقایسه میانگین، با استفاده از آزمون دانکن در سطح پنج درصد انجام شد. تجزیه واریانس تاثیر قارچ بیماریزای A. rabiei روی ارقام مختلف گیاه نخود در شرایط گلخانه نشان داد که بین داده‌های حاصل در سطح یک درصد آماری تفاوت معنی داری وجود دارد. در بین ارقام موجود، توده محلی گریت 41 درصد، رقم آرمان 7/67 درصد، رقم عادل 5/72 درصد و رقم ILC 482 با 75/77 درصد به ترتیب کمترین تا بیشترین میزان علائم بیماری را از خود نشان دادند.
کلیدواژه ها