بررسی تاثیر پیش‌تیمار بذر و تاریخ کاشت بر ویژگی‌های زراعی و زیست توده گیاهان‌هرز نخود (Cicer arietinum)
کد مقاله : 1503-24IPPC (R2)
نویسندگان
1گروه زراعت و اصلاح نباتات دانشکده کشاورزی دانشگاه ایلام
2دانشجوی دکتری فیزیولوژی گیاهان زراعی دانشگاه رازی کرمانشاه
3دانش‌آموخته دکتری فیزیولوژی گیاهان زراعی دانشگاه ایلام
چکیده
به منظور بررسی تاثیر پیش تیمار بذر و تاریخ کاشت بر ویژگی‌های زراعی نخود و زیست‌توده گیاهان‌هرز آزمایشی در دو شرایط آزمایشگاه و مزرعه در سال 1395-1396 اجرا گردید. قسمت آزمایشگاهی در آزمایشگاه زراعت دانشکده کشاورزی دانشگاه ایلام روی پنج توده بذور از پیش پرایم شده در قالب طرح کاملا تصادفی انجام شد. کار مزرعه ای در مزرعه شخصی در شهرستان ایوان بصورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی با 3 تکرار اجرا گردید. تیمارهای آزمایش شامل، تاریخ کاشت ( 20 دی ماه، 20 بهمن و 20 اسفند ماه ) و پیش‌تیمار بذر ( شاهد، هیدرو پرایم، اسموپرایم 5- بار با پلی‌اتیلن‌گلیکول 6000، اسموپرایم 10- بار با PEG 6000 و نیترات پتاسیم ) بود. بنابر نتایج حاصله از صفات آزمایشگاهی، پیش تیمار بر درصد جوانه‌زنی و سرعت جوانه‌زنی تأثیر معنی-داری داشته است. برهمکنش اثر تاریخ کاشت در پیش‌تیمار بذور برای صفات درصد سبز شدن نهایی، تعداد شاخه، عملکرد بیولوژیک، عملکرد دانه و شاخص سطح برگ نخود، وزن خشک گیاهان‌هرز در مرحله برداشت در سطح احتمال یک درصد معنی دار شد، همچنین تحت اثر متقابل ارتفاع بوته، تعداد برگ در بوته، تعداد غلاف در بوته ، تعداد دانه در غلاف در سطح احتمال 5 درصد معنی‌دار شد. پیش‌تیمار بذور در هر سه تاریخ کاشت در این تحقیق باعث افزایش رشد و عملکرد محصول شد. بیشترین و کمترین میزان عملکرد دانه، شاخص برداشت، تعداد غلاف در بوته و شاخص سطح برگ به ترتیب در تیمار تاریخ کاشت 20 دی به همراه پیش‌تیمار با نیترات پتاسیم و تیمار تاریخ کاشت 20 اسفند و شاهد(عدم پیش‌تیمار) حاصل گردید. گونه‌های گاوزبان بدل و ماستونک در هر سه تاریخ کاشت بیشترین فراوانی نسبی، اهمیت نسبی و تراکم نسبی گیاهان‌هرز را به خود اختصاص دادند. بیشترین و کمترین میزان وزن خشک گیاهان‌هرز به ترتیب در تیمارهای شاهد همراه تاریخ کاشت اسفند و پیش‌تیمار با نیترات پتاسیم همراه تاریخ کاشت دی ماه امشاهده شد. بنابر این تاخیر در کاشت نخود باعث افزایش جمعیت گیاهان‌هرز شده و این افزایش در شرایط عدم استفاده از پیش‌تیمار بیشتر بوده است.
کلیدواژه ها