تغییرات فاکتورهای بیماریزایی عامل بیماری سفیدک پودری جو در ایران طی سالهای 1398-1393
کد مقاله : 1513-24IPPC (R3)
نویسندگان
رضا اقنوم 1 ، محمد علی دهقان2 ، حسام مفیدی3 ، محسن یاسایی4 ، کمال شهبازی5 ، محمد دالوند6 ، نصرت الله طباطبایی فرد7
1عضو هیات علمی مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضوی
2مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان گلستان
3مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان مازندران
4هیئت علمی بخش تحقیقات اصلاح وتهیه نهال و بذر مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی فارس
5، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان اردبیل
6مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی صفی آباد
7مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان خوزستان
چکیده
بیماری سفیدک پودری با عامل قارچی Blumeria graminis f. sp. hordei در اغلب مناطق کشور شیوع دارد و به عنوان مهمترین بیماری جو در ایران شناخته می شود. عامل این بیماری دارای تنوّع ژنتیکی زیادی بوده و از توانایی بالایی برای ایجاد نژاد های فیزیولوژیک جدید و بی اثر کردن ژنهای مقاومت برخوردار می باشد. به منظور شناسایی فاکتورهای بیماریزایی و بررسی تغییرات آنها در جمعیّت قارچ عامل بیماری در مناطق مهّم شیوع این بیماری در کشور، خزانه های تله متشکل از رقم پالاس و 18 لاین تقریبا ایزوژنیک با ژن (یا ژنهای) مقاومت مشخص در زمینه ژنتیکی پالاس به همراه یک سری تکمیلی شامل 34 رقم با ژن (ژنهای) مقاومت مشخص و یا نامشخص، در شرایط آلودگی طبیعی در ایستگاه های تحقیقاتی طرق ( مشهد)، بایع کلا (قائمشهر)، عراقی محله (گرگان)، پارس آباد (مغان)، زرقان (شیراز)، صفی آباد (دزفول) و اهواز کشت شد. نتایج ارزیابی لاینهای ایزوژنیک افتراقی و سری تکمیلی در مناطق مختلف کشور و مقایسه آن با نتایج تحقیقات قبلی نشان دهنده وجود تنوع ژنتیکی در جمعیّت بیمارگر در مناطق مختلف و ظهور فاکتورهای بیماریزایی جدید می باشد. بر اساس نتایج این تحقیق ژنهای مقاومت Mlk(1), Mlp, Mlat, MlLa, Mlh, Mla22 و Mlk در همه مناطق اجرای آزمایش غیر موثر بودند. نتایج این بررسی همچنین نشان دهنده ظهور فاکتورهای بیماریزایی جدید برای ژن های مقاومت Mlp، MlLa،Mlg ، MlCP و Mla3 در بعضی مناطق کشور می باشد. ژن مقاومت mlo5 در همه مناطق اجرای آزمایش و ژنهای مقاومت Mla7, Ml(No3), Mla9, Mla13 و Ml(Ru3), Mla10, Ml(Du2), Mla12, Ml(Em2)، Mla8 در اغلب مناطق مورد بررسی موثر بودند و به عنوان منابع مقاومت موثر جهت استفاده در در برنامه های به نژادی جو گزارش می شوند.
کلیدواژه ها