شناسائی جایگاه های ژنی مرتبط با مقاومت به بیماری لکه قهوه ای نواری جو به روش نقشه یابی ارتباطی
کد مقاله : 1529-24IPPC (R3)
نویسندگان
1دانشگاه فردوسی
2ریاست مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضوی
3گروه بیوتکنولوژی و به نژادی گیاهی، دانشکده کشاورزی، دانشکاه فردوسی مشهد
چکیده
بیماری لکه قهوه ای نواری جو با عامل قارچی Pyrenophora graminea یکی از مهمترین بیماری های بذرزاد جو در ایران است. پژوهش حاضر در راستای شناسایی نشانگرهای مولکولی مرتبط با مقاومت به بیماری لکه قهوه ای نواری در مرحله گیاه کامل به همراه شش صفت دیگر با استفاده از ۴۰۷ نشانگر SSR و AFLP در یک مجموعه متشکل از ۱۴۱ رقم تجاری جو بهاره دو ردیفه اروپایی به روش نقشه یابی ارتباطی صورت گرفت. در سال زراعی 96-1395 ارقام آزمایشی بصورت یک در میان با رقم حساس (یوسف) در مزرعه کشت شدند تا آلودگی بذری بصورت طبیعی در مرحله گلدهی انجام شود. ارزیابی مقاومت براساس درصد وقوع بیماری به روش دلوگو( در این روش میزان درصد آلودگی به 5 گروه از سطح کاملا مقاوم تا بسیار حساس تقسیم بندی می گردد) در شرایط مزرعه و در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار طی دو سال زراعی (1396-98) در ایستگاه تحقیقات طرق (مشهد) انجام شد. نقشه یابی ارتباطی براساس مدل خطی مخلوط (MLM) با استفاده از نرم افزارهای TASSEL و STRUCTURE انجام شد. براساس تجزیه داده ها، جمعیّت به دو زیر جمعیّت تقسیم گردید. براساس نتایج، 10 نشانگر مولکولی با میزان درصد آلودگی به لکه قهوه ای نواری ارتباط معنی داری داشتند که از بین آن ها مکان شش نشانگر بر روی کروموزوم های 5H 6H, و 7H شناسایی گردید. همچنین تعدادی از نشانگرها با بیش از یک صفت مرتبط بودند که می تواند نشان دهنده اثرات پلیوتروپی و یا پیوستگی نواحی ژنومی در کنترل این صفات باشد. این مطالعه نشان می دهد که نقشه یابی ارتباطی یک روش مؤثر برای شناسایی جایگاه های ژنی مرتبط با مقاومت به این بیماری است.
کلیدواژه ها