کنه‌های اریوفیوئید (Acari: Eriophyoidea) مرتبط با درختان آلو در استان همدان، ایران

کد مقاله : 1530-24IPPC (R3)

¹گروه گیاهپزشکی

²گروه گیاهپزشکی ، دانشکده کشاورزی، دانشگاه بوعلی سینای همدان

جنس Prunus (Rosaceae) شامل بیش از 250 گونه با پراکندگی جهانی، شامل محصولات شناخته شده زردآلو، هلو، گیلاس، شلیل و آلو می‌باشد. کنه‌های Eriophyoid آفت اجباری گیاهان بوده و برای زندگی روی گیاهان به خوبی سازگار شده اند. این کنه‌ها باعث ایجاد خسارت‌های مختلف ازجمله گال‌ برگ، جوانه و ساقه، تاول و لکه‌های رنگ پریده روی برگ‌ها و هم‌چنین باعث ایجاد میوه‌های لکه‌دار و تغییر شکل‌یافته می‌شوند. بعضی از گونه‌ها به عنوان ناقل بیماری‌هایی مانند ویروس لکه برگی گیلاس (CMLV) و ویروس موزاییک هلو (PMV) گزارش شده‌اند. طی سال‌های 97-98، کنه‌های اریوفیوئید مرتبط با درختان آلو در استان همدان بررسی شد. برگ‌های آلوده به کنه اریوفیوئید جمع‌آوری شده و برای جداسازی به آزمایشگاه انتقال داده شد. برای جداسازی کنه‌های اریوفیوئید از روی برگ‌های آلوده آلو از روش Monfreda و همکاران (2007) پیروی شده و سپس از کنه‌ها به طور مستقیم در محیط هویر اسلاید میکروسکوپی تهیه شد. در کل، 8 گونه متعلق به 7 جنس و 2 خانواده شناسایی شد. در بین گونه‌های شناسایی شده، فقط گونه Acalitus phloeocoptes باعث ایجاد گال اطراف جوانه می‌شود. دو گونه برای فون کنه‌های دنیا جدید بود که با علامت (*) نشان داده شده است و تمام گونه‌های ذکر شده قبلاً از ایران گزارش شده اما به عنوان اولین گزارش از همدان می باشند. گونه های جمع‌آوری شده برحسب خانواده، جنس و گونه به صورت زیر می‌باشد:
Diptilomiopidae: Rhinophytoptus nemalobos (Lotfollahi & de Lillo, 2014), Diptacus gigantorhynchus (Nalepa, 1892), Diptacus sp. nov.*; Eriophyidae: Acalitus phloeocoptes (Nalepa, 1890), Aculus fockeui (Nalepa & Trouessart, 1891), Eriophyes similis (Nalepa, 1890), Phyllocoptes abaenus (keifer, 1940), Tetra sp. nov.*.

گال‌؛ ویروس؛ گونه جدید؛ Prunus؛ ناقل