کنترل زیستی با سودوموناسهای‌های فلورسنت در ترکیب با مواد القاکننده مقاومت به‌منظور کنترل بهینه بیماری سوختگی غلاف برنج
کد مقاله : 1533-24IPPC (R2)
نویسندگان
1گروه گیاه پزشکی، دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد
2گروه گیاهپزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد
3دانشکده علوم زراعی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری-پروکاریوت های بیماریزای گیاهی
4گروه گیاه پزشکی ، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد
چکیده
بیماری سوختگی غلاف برنج (شیت بلایت) ناشی از قارچRhizoctonia solani AG1- IA مهم‌ترین بیماری ارقام پرمحصول برنج (Oryza sativa) در اکثر مناطق کشت این محصول در دنیا و ایران می‌باشد. کنترل بیولوژیک بیماری با استفاده از میکروارگانیسم‌های مفید به علت سالم بودن روش مبارزه و حفظ محیط زیست مورد توجه قرار گرفته است. تحقیق حاضر به منظور شناسایی موثرترین جدایه‌های آنتاگونیست و القاکننده مقاومت در ترکیب با مواد القاکننده مقاومت به منظور کنترل بهینه بیماری انجام شد. نمونه برداری از مزارع برنج استان مازندران، از ارقام محلی و پرمحصول برنج صورت گرفت. اندام‌های گیاه (ریشه، برگ، ساقه، غلاف و بذر) و سختینه قارچ جمع‌آوری و پس از جدا و خالص‌سازی، 291 جدایه از جنس Pseudomonas، آزمون آنتی بیوز (کشت متقابل) جهت غربالگری اولیه جدایه‌ها انجام شد. بر این پایه 52 جدایه در سه گروه آنتاگونیست قوی، متوسط، ضعیف قرار گرفتند. آزمون‌های فیزیولوژیکی، بیوشیمیایی، آنزیمی و مولکولی با تکثیر و تعیین ترادف ژن خانه‌داری rpoD، oprI و oprL جهت شناسایی جدایه‌ها انجام و چهار گونه Pseudomonas protegenes،Pseudomonas saponiphilia ، Pseudomonas mosselii و P. aeruginosaبر اساس شباهت‌های فیلوژنتیکی شناسایی شد. خصوصیات آنتاگونیستی و القاکنندگی جدایه‌ها از قبیل تولید آنتی‌بیوتیک، ترکیبات فرار، عصاره خارج سلولی ضدقارچی، تولید سیدروفور، سالسیلیک‌اسید، ایندول‌استیک‌اسید، تولید مواد ازته، سیانیدهیدروژن، آنزیم‌های پروتئاز، کیتیناز، آمیلاز، لیپاز، بتاگلوکوناز، تولید بیوسورفکتانت و بیوفیلم در جدایه‌های منتخب مثبت بود. توان آنتاگونیستی و القاءکنندگی جدایه‌ها و مواد القاء کننده مقاومت در کنترل بیماری سوختگی غلاف در مراحل گیاهچه‌ای و آبستنی (شکم) بررسی گردید. بر پایه نتایج جدایه‌های آمل- 275 شبیه به P. protegens و P. saponiphilia، ساری- 3 شبیه به P. mosselii، ساری- 287 شبیه بهP. aeruginosa ، پل سفید- 128 و آمل- 240 به‌عنوان جدایه-هایی با توان آنتاگونیستی بالا و جدایه آمل- 243 شبیه بهP. protegens وP. saponiphilia به عنوان جدایه القاء‌کننده مقاومت، میزان توسعه بیماری را در مقایسه با شاهد محدود نمودند. در ترکیب با مواد القاء کننده مقاومت، جدایه 3 به تنهایی و در ترکیب با اگزالیک اسید به ترتیب به میزان 5/60 و 7/58 درصد و جدایه‌های آمل-275، پل سفید-128، ساری-287 و آمل-240 در ترکیب با سیلیکات پتاسیم توانستند بیماری را در مرحله آبستنی به ترتیب به میزان 18/53، 3/49، 7/44 و 83/40 درصد کاهش دهند. جدایه 243 نیز در ترکیب با سیلیکات پتاسیم به میزان 73/35 درصد و در ترکیب با اگزالیک اسید به میزان 28/30 درصد بیماری را کنترل نمود. نتایج کارایی جدایه‌های Pseudomonas را به تنهایی و در ترکیب با مواد القاکننده مقاومت در بهبود کارایی عوامل و کاهش شدت بیماری را برجسته نمود.
کلیدواژه ها