ارزیابی تولید آنزیم ال-آسپاراژیناز، اوره‌آز و گلوتامیناز در برخی قارچ‌های اندوفیت گیاهی
کد مقاله : 1627-24IPPC (R3)
نویسندگان
1گروه گیاهپزشکی پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران،کرج،ایران
2دانشگاه تهران
چکیده
امروزه ال-آسپاراژیناز در صنایع غذایی و داروسازی مورد توجه است. عوارض جانبی ممکن است ناشی از آنزیم‌هایی نظیر اوره‌آز و گلوتامیناز باشد. این پژوهش با هدف یافتن جدایه‌های قارچی اندوفیت با بیشترین میزان تولید ال-آسپاراژیناز و کمترین میزان تولید اوره‌آز و گلوتامیناز انجام گردید. بدین منظور، توانایی تولید آنزیم ال-آسپاراژیناز در 62 جدایه قارچی اندوفیت(27 جنس و 49 گونه) از پنج میزبان مختلف گیاهی (انار، گیلاس، آلبالو، سرخدار و پسته) مورد ارزیابی قرار گرفت. این جدایه‌ها از هرباریوم بخش بیماری‌شناسی گیاهی پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران اخذ شدند. به‌منظور ارزیابی میزان تولید آنزیم ال-آسپاراژیناز، از حاشیه پرگنه هفت‌روزه جدایه‌های قارچی روی محیط-کشت PDA، قرص‌های میسلیومی تهیه و روی محیط‌کشت Czapek Dox agar اصلاح‌شده حاوی 10 گرم در لیتر آسپاراژین به عنوان سوبسترا، قرار داده شدند. برای هر جدایه سه تکرار استفاده شد و جهت آگاهی از میزان تولید آنزیم، از محلول 01/0% بروموتیمول‌بلو به عنوان معرف استفاده گردید. پس از گذشت پنج روز، قطر پرگنه و قطر هاله آبی رنگ ناشی از تولید آنزیم ال-آسپاراژیناز در محیط‌کشت اندازه‌گیری شد و شاخص تولید آنزیم برای هر جدایه به صورت نسبت قطر هاله به قطر پرگنه محاسبه گردید. از محیط‌کشت فاقد آسپاراژین به عنوان شاهد استفاده گردید. در محیط‌کشت شاهد، هیچ یک از جدایه‌ها هاله آبی رنگ تولید نکردند. در جدایه‌های مورد بررسی، 50 جدایه قابلیت تولید آنزیم ال-آسپاراژیناز را داشتند. میزان شاخص تولید آنزیم در محدوده صفر تا 33/6 اندازه‌گیری شد و بیشترین شاخص تولید به جدایه EL1 (Cladosporium perangustum) از گیلاس تعلق داشت. تجزیه و تحلیل آماری داده‌ها با استفاده از نرم‌افزار IBM SPSS Statistics 26 انجام شد و جدایه‌ها از نظر میزان تولید ال-آسپاراژیناز مورد مقایسه قرار گرفتند. نتایج تجزیه و تحلیل داده‌ها اختلاف معنی‌داری را در سطح 01/0 بین جدایه‌ها نشان داد. همچنین در این تحقیق میزان تولید آنزیم‌های اوره‌آز و گلوتامیناز در جدایه‌های تولیدکننده آنزیم ال-آسپاراژیناز همانند روش فوق‌الذکر مورد بررسی قرار گرفت. ارزیابی تولید این آنزیم‌ها به ترتیب با استفاده از اوره و گلوتامین انجام شد. همه جدایه‌ها اوره‌آز و 33 جدایه گلوتامیناز تولید کردند. میزان شاخص تولید آنزیم اوره‌آز و گلوتامیناز به ترتیب 41/0 تا 67/16 و صفر تا 56/3 بود. بیشترین شاخص تولید اوره‌آز و گلوتامیناز به ترتیب در جدایه های ARA2 و ARA3 (Cladosporium tenuissimum) از آلبالو مشاهده شد. از بسترکشت بدون اوره و گلوتامین نیز به عنوان شاهد استفاده شد و هیچ گونه تغییر رنگی نیز در این بسترها مشاهده نگردید. در مجموع از 17 جدایه تولید کننده ال-آسپاراژیناز و فاقد تولید گلوتامیناز، جدایه‌های C (Alternaria brassicae) از پسته و URA1 (Neoscytalidium dimidiatum) از آلبالو و از بین جدایه های دارای کمترین میزان تولید گلوتامیناز، جدایه‌های KhDS2-3 (Neoscytalidium novaehollandiae) از انار و I27 (Aspergillus tamarii) از پسته، به دلیل تولید بیشتر آنزیم ال-آسپاراژیناز و تولید کمتر آنزیم اوره‌آز، شناسایی شدند.
کلیدواژه ها