تاثیر کود نانو روی پارامترهای رشد جمعیت بالتوری‌سبز Chrysoperla carnea در تغذیه از شته جالیز Aphis gossypii روی گیاه خیار
کد مقاله : 1811-24IPPC (R3)
نویسندگان
1دانشجو دکتری حشره شناسی کشاورزی
2گروه گیاهپزشکی، دانشکده‌ی کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل
3دانشگاه بوعلی سینا همدان- دانشکده کشاورزی، گروه گیاه پزشکی
4گروه گیاهپزشکی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه محقق اردبیلی
5علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران
چکیده
بالتوری سبز Chrysoperla carnea (Stephens) به عنوان یک دشمن طبیعی موثر در کنترل شته جالیز در گلخانه‌ها و مزارع شناخته شده است. برای تولید محصولات با کیفیت بالا به طور معمول از کودها استفاده می‌شود. کیفیت گیاه میزبان می‌تواند مطلوبیت آفت را به عنوان طعمه دشمنان طبیعی تحت تاثیر قرار دهد. در این پژوهش، تاثیر سه سطح از کود نانو حاوی عناصر میکرو و ماکرو (مقادیر متناظر با 2، 3 و 4 کیلوگرم در هکتار بر اساس میکروگرم در کیلوگرم وزن خاک محاسبه گردید) همراه با تیمار شاهد (بدون کود) بر پراسنجههای جدول زندگی C. carnea به عنوان شکارگر شته جالیز Glover Aphis gossypii در شرایط کنترل شده آزمایشگاهی (°C1±25، رطوبت نسبی 5±60 درصد و دوره نوری 16:8 ساعت) روی گیاه خیار رقم نگین بررسی شد. اولین کود دهی در مرحله دوبرگی واقعی گیاه و کود دهی دوم و سوم به ترتیب دو و چهار هفته پس از کوددهی اول انجام شد. پس از مرحله اول کود دهی، گیاه خیار به شته جالیز آلوده شد. محاسبه پراسنجههای رشد جمعیت با استفاده از روش جدول زندگی سن- مرحله زیستی دو جنسی انجام شد. 70 عدد تخم 12 ساعته به عنوان گروه همسالان در هر تیمار انتخاب گردید. لاروهای خارج شده از تخم با تعداد بیشتر از نیاز از مراحل مختلف زیستی شته تغذیه شدند. مقادیر نرخ ذاتی افزایش جمعیت (r) در تیمارهای 0، 2، 3 و 4 کیلوگرم در هکتار، به ترتیب007/0± 131/0، 007/0± 116/0، 008/0± 128/0 و 007/0± 129/0 بر روز و نرخ متناهی افزایش جمعیت شکارگر (λ) به ترتیب 008/0± 123/1، 008/0± 136/1، 008/0± 137/1، 008/0± 139/1 بر روز تخمین زده شد. مقدار نرخ خالص تولید مثل شکارگر (R0) از 25/33± 51/145 در سطح کودی 2 کیلوگرم در هکتار تا 54/50± 93/196 فرد در تیمار 4 کیلوگرم در هکتار متغیر بود. همچنین مقادیر پراسنجههای متوسط مدت زمان یک نسل (T) و زمان دو برابر شدن جمعیت (DT) به ترتیب 54/1± 74/42، 17/1± 13/39، 04/1± 83/40، 99/0± 81/39 و 39/0± 93/5، 33/0± 4/5، 3/0± 63/5 و 29/0± 31/5 روز محاسبه شد. نتایج نشان داد که سطوح مختلف کود نانو تاثیر معنی‌داری روی مقادیر r نداشت. هرچند با افزایش سطح کود نانو، مقدار عددی این پراسنجه افزایش یافت. کمترین مقدار پراسنجههای متوسط مدت زمان یک نسل (T) و زمان دو برابر شدن جمعیت (DT) به ترتیب در سطوح کودی 3 و 4 کیلوگرم در هکتار مشاهده شد.
کلیدواژه ها