جدول زندگی دو جنسی شبپره برگخوار شمشاد Cydalima perspectalis روی گونههای شمشاد هیرکانی Buxus hyrcana و شمشاد توپی Buxus microphylla
کد مقاله : 1912-24IPPC (R2)
نویسندگان
1دانشگاه گیلان
2گروه گیاه پزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه گیلان
3گیاهپزشکی دانشکده کشاورزی
چکیده
شبپره برگخوار شمشاد Cydalima perspectalis (Walker) مهمترین آفت تکخوار گیاهان جنس شمشاد در جهان میباشد که در سال 2016 میلادی وارد ایران شد. در این پژوهش، اثر دو گونه شمشاد هیرکانی Buxus hyrcana و شمشاد توپی B. microphylla بر فراسنجههای جدول زندگی آفت C. perspectalis مورد ارزیابی قرار گرفت. سنین مختلف لاروی آفت از شهرستان لاهیجان (گیلان، ایران) جمعآوری و به آزمایشگاه منتقل شدند. به منظور بررسی فراسنجههای جدول زندگی، از تخمهای هم سن (100 عدد تخم) نسل دوم پرورش یافته روی دو گونه شمشاد استفاده شد. آزمایش در شرایط دمایی 1±26 درجه سلسیوس، رطوبت نسبی 5±75 درصد و طول دوره روشنایی به تاریکی 16 به 8 ساعت انجام شد. تجزیه و تحلیل دادهها با استفاده از نظریه جدول زندگی سن- مرحله رشدی دوجنسی توسط نرم افزارTWOSEX-MSChart صورت گرفت. نتایج نشان داد که گونه C. perspectalis روی هر دو گونه گیاهی شمشاد قادر به رشد، بقا و همچنین تولیدمثل بود. طول دوره جنینی به طور معنیداری تحت تاثیر گونهی میزبان گیاهی قرار گرفت و به ترتیب 039/0±05/4 و 03/0±84/3 روز روی شمشاد هیرکانی و شمشاد توپی بود. در حالی که طول دوره لاروی و شفیرگی آفت روی دو میزبان گیاهی تفاوت معنیدار نداشت و به ترتیب 42/0±24/25 و 63/0±68/25 روز (لارو) و 19/0±7/10 و 25/0±34/10 روز (شفیره) روی شمشاد هیرکانی و توپی محاسبه شد. همچنین کل دوره پیش از بلوغ (تخم تا ظهور حشرات بالغ) C. perspectalis روی شمشاد هیرکانی B. hyrcana و توپی B. microphylla بهترتیب 62/41 و 46/41 روز بود. طول عمر حشرات بالغ نر و ماده به ترتیب 70/0±14/10 و 80/0±88/11 روز روی شمشاد هیرکانی و 06/1±67/10 و 07/1±53/12 روز روی شمشاد توپی محاسبه شد. براساس نتایج حاضر، باروری حشرات ماده روی دو گونه گیاهی شمشاد تفاوت معنیدار داشت. به طوری که حشرات ماده C. perspectalis روی گونه شمشاد هیرکانی B. hyrcana و توپی B. microphylla به ترتیب 82/412 و 06/286 تخم تولید کردند. نتایج فراسنجههای جدول زندگی نشان داد نرخ ذاتی افزایش جمعیت (r) با تغذیه از شمشاد هیرکانی B. hyrcana به میزان 092/0 بر روز به صورت معنیداری بالاتر از شمشاد توپی B. microphylla (077/0 بر روز) بود. به صورت مشابهی نرخ متناهی افزایش جمعیت آفت (λ) اختلاف معنیداری روی دو گونه گیاهی شمشاد نشان داد. در حالی که طول دوره یک نسل (T) و نرخ خالص تولیدمثل (R0) شبپره برگخوار شمشاد تحت تاثیر میزبان گیاهی قرار نگرفت. نتایج حاصل به منظور ایجاد برنامههای مدیریتی کارآمد در کنترل این آفت مهاجم و خطرناک سودمند خواهد بود.
کلیدواژه ها
Title
Two-sex life table of Cydalima perspectalis on Hyrcanian boxwood, Buxus hyrcana and littleleaf boxwood, Buxus microphylla
Authors
maryam kholghahmadi, azadeh Karimi-Malati1, jalal jalali sendi
Abstract
The box tree moth, Cydalima perspectalis (Walker) is the most important and monophagous pest of Buxus species worldwide, accidentally imported to Iran in 2016. In this research, the effects of Hyrcanian boxwood, Buxus hyrcana and littleleaf boxwood, B. microphylla, were evaluated on the life table parameters of C. perspectalis. Different larval instars were collected from Lahijan (Guilan, Iran) and transferred to the laboratory. To study the life table parameters, the same aged eggs (100 eggs) of the F2 generation reared on the respective boxwood species were used in the experiments. The experiments were carried out at 26 ± 1 ºC, relative humidity of 75 ± 5% and 16:8 (L:D) h. The life history data for C. perspectalis were analyzed by the age-stage, two-sex life table approach using TWOSEX- MSChart program. The results showed that C. perspectalis was able to develop, survive and produce eggs on both boxwood species. The incubation periods of C. perspectalis were significantly affected by host plants and were 4.05± 0.039 and 3.84±0.03 days on B. hyrcana and B. microphylla, respectively. However, the larval developmental and pupal times did not significantly differ on two plant species and were evaluated to be 25.24±0.42 and 25.68±0.63 days (larval stage) as well as 10.7±0.19 and 10.34±0.25 days (pupal stage) on B. hyrcana and B. microphylla, respectively. Moreover, the total developmental times (egg to adult emergence) of C. perspectalis were 41.62 and 41.46 days on B. hyrcana and B. microphylla, respectively. The male and female adult longevities were 10.14±0.70 and 11.88±0.80 days on B. hyrcana and 10.67±1.06 and 12.53±1.07 days on B. microphylla, respectively. According to the results, there was a significant difference in fecundity of females on two boxwood species. So that, females of C. perspectalis laid 412.82 and 286.06 eggs on B. hyrcana and B. microphylla, respectively. The life table parameters showed that the intrinsic rate of increase (r) value was evaluated to be 0.092 day-1 on B. hyrcana which was significantly higher than on B. microphylla (0.077 day-1). Similarly, the finite rate of increase (λ) had a significant difference among two boxwood species. However, the mean generation time (T) and net reproductive rate (R0) of C. perspectalis were not significantly different on host plants. These findings would be useful to establish an effective management program to control this invasive and serious pest.
Keywords
boxwood moth, Demographic parameters, Hyrcanian forests, Total developmental time