کد مقاله : 1174-24IPPC (R3)

¹فرزاد کرم پور ؛ ²رحیم خادمی؛ ³محمد تقی فصیحی؛ ⁴خسرو عمرانی؛ ⁵عبدالحسین گرشاسبی؛ ⁶عبدالرحمان قادری؛ ⁷حسن کازرونی

¹بخش تحقیقات گیاهپزشکی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان بوشهر، سازمان تحقیقات ، آموزش و ترویج کشاورزی

²مربی پژوهشی بخش تحقیقات خرما، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان بوشهر، سازمان تات

³بخش تحقیقات گیاه پزشکی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی بوشهر

⁴کارشناس ارشد، معاون تولیدات گیاهی سازمان کشاورزی بوشهر

⁵کارشناس ارشد، رئیس گروه محیط زیست و سلامت غدا، سازمان کشاورزی بوشهر

⁶کارشناس، بخش تحقیقات گیاهپزشکی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان بوشهر

⁷کارشناس، بخش تحقیقات گیاهپزشکی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان بوشهر

ترشیدگی و پوسیدگی عوامل قارچی و مخمرها موجب کاهش عملکرد و کیفیت میوه خرما و خسارت( تا 30% محصول) می شود. رقم غالب و تجاری کبکاب با رطوبت نسبی زیاد و میکروکلیمای مساعد خوشه، به این بیماری حساس است. در این تحقیق اثرات هوادهی خوشه با کاربرد حلقه های پلی اتیلن روزنه دار در تلفیق با دو روش تنک 30% نوک خوشچه ها و تنک چتری 30% از خوشچه های میانی روی کاهش پوسیدگی و ترشیدگی و افزایش کیفیت میوه بررسی شد. این آزمایش در طرح بلوک های کامل تصادفی با 6 تیمار در 4 تکرار، هر تکرار دو درخت خرمای کبکاب، در باغی با آبیاری غرقابی همزمان با آرایش خوشه اجرا شد. در دو مرحله از هر پلات، دو خوشه برداشت و تعداد، وزن، طول، قطر و حجم میوه و صفات کیفی TSS، رطوبت نسبی میوه، pH، آزمون مزه و کیفیت ظاهری میوه انجام شد. فراوانی جدایه های قارچ و مخمر همراه با بیماری در محیط کشت PDAو درصد آلودگی رطب و خرمای رسیده تعیین شد. نتایج نشان داد که رطوبت نسبی خوشه در تیمارهای آزمایش کمتر از شاهد بود. نتایج آنالیز واریانس با نرم افزار SAS 9.1.3و مقایسه میانگین تیمارها با آزمون دانکن نشان داد اختلاف معنی داری بین تیمارها وجود داشت. اگرچه تیمارهای تنک نوک خوشچه و تنک چتری موجب کاهش بیماری، اسیدیته و تعداد میوه شدند و اندازه، وزن، کیفیت ظاهری و TSS میوه را افزایش دادند. در حلقه گذاری بدون تنک، کیفیت ظاهری، تعداد و اندازه میوه نسبت به سایر تیمارها بیشتر و pHکمتر شد. درصد آلودگی میوه ها در تیمار های آزمایش در مراحل رطب و خرمای رسیده، اختلاف معنی داری داشتند. به ترتیب فراوانی هفت قارچ Aspergillus، Alternaria، Fusarium، Penicillium، Mucor، Rhizopus و Helminthosporium و مخمرهای Torulopsis، Saccharomyces وSchizosaccharomyces موجب ترشیدگی و تخمیر رطب در بافت مجاور کلاهک(رطوبت نسبی≤ 28%) شدند و به ترتیب فراوانی در خرمای رسیده(رطوبت نسبی≥ 25%)، ده قارچ Fusarium،Aspergillus ، Alternaria، Rhizopus، Helminthosporium، Curvularia، Mucor، Cladosporium، Penicillium و Stemphillium و مخمرهایSaccharomyces و Candida باعث پوسیدگی و تخمیر میوه شدند. تیمار تلفیق حلقه گذاری با تنک چتری، تاثیر بیشتر درکاهش pH و آلودگی به بیماری( 33/7%) و افزایش اندازه و کیفیت ظاهری میوه خرما داشت. این تیمار نسبت به شاهد، اختلاف معنی داری در وزن، TSS و شاخص مزه میوه نداشت و برای کاربرد عملی در باغ توصیه می شود. برای کاهش فساد انباری و پس از برداشت خرما، تحقیقات تکمیلی برای کاربرد مواد مجاز ضد میکروب پیشنهاد می شود.

کلید واژگان: بوشهر؛ تنک میوه؛ فساد خرما؛ هوادهی؛ مدیریت تلفیقی