نخستین گزارش از خسارت برگخواری و برگ بری شب پره بزرگ خرما Arenipses sabella(Lep.: Pyralidae) در نخیلات استان بوشهر

کد مقاله : 1474-24IPPC (R4)

¹زینت احمدزاده؛ ²محمد تقی فصیحی ؛ ³فاطمه سلیمانی؛ ³حمید دهدار

¹کارشناس سازمان جهاد کشاورزی استان بوشهر

²بخش تحقیقات گیاه پزشکی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی بوشهر

³ادراه حفظ نباتات، مدیریت جهاد کشاورزی شهرستان تنگستان، بوشهر، ایران

شب پره بزرگ خرما (گرده خوار خرما) یکی از آفات مهم باغات نخیلات شهرستان‌های تنگستان و دشتستان در استان بوشهر می باشد. لاروهای نسل اول آفت از آخر اسفند تا اوایل بهار از خوشه‌های جوان و نورسته خرما تغذیه می‌کنند و باعث آسیب شدید و حتی مرگ و یا قطع شدن خوشه‌های جوان می‌شوند. یکسال پس از شیوع آفت در پاییز سال 1388، موارد جدیدی از خسارت قطع شدگی و شکستگی ناگهانی برگ‌های سبز درختان آسیب دیده باغات تنگستان برای نخستین بار مشاهده شد. بنابراین به ‌منظور روشن شدن و تشخیص نقش و دخالت احتمالی این آفت در وقوع این پدیده، مطالعات و بررسی هایی در فاصله پاییز 1388 تا تابستان 1398 در باغات تنگستان و دشتستان انجام شد. بررسی ها شامل بازدید، معاینه بالینی، نصب تله نوری، نمونه برداری و نیز کالبدشکافی تاج درخت بود. مشاهدات دقیق و کالبدشکافی‌های متعدد، دخالت آفت را دربروز این مساله تایید نمود. خروج لاروهای نسل دوم آفت معمولا از آخر بهار تا اواسط تابستان می باشد. در این زمان قاعده دم خوشه ها از حالت تردی خارج و برای تغذیه لاروی سفت و نامطلوب شده اند. بدین دلیل لاروهای نسل دوم بسمت قاعده مریستمی و نرم برگهای جوان در وسط تاج حرکت کرده و تا پایان دوره لاروی ازآنها تغذیه می‌کنند. طی ماه‌های آینده این برگ‌های جوان و قاعده آنها رشد کرده، سفت و سخت شده و دو تا سه ردیف از مرکز تاج بسمت بیرون فاصله می‌گیرند. علائم خسارت لاروی آفت روی این برگ‌ها شبیه به عارضه کراس کات و در نزدیک قاعده معمولا بصورت خوردگی و بریدگی ناکامل مقطع عرضی محور برگ‌های آسیب دیده همراه با فضولات و ترشحات تارمانند لاروی می باشد. این علایم از حدود شش ماه تا یک و نیم سال بعد که برگهای خسارت دیده پیرتر شده و در اثر هرگونه عوامل مکانیکی بویژه بادهای پاییزی محلی شکسته میشوند، قابل مشاهده است.

شب پره بزرگ (خوشه خوار) خرما؛ خسارت برگ بری؛ تخیلات؛ تنگستان؛ دشتستان؛ استان بوشهر