بررسی منحنی‌های پیشرفت زمانی بیماری سفیدک داخلی انگور در استان خراسان شمالی
کد مقاله : 1024-24IPPC (R2)
نویسندگان
1بخش گیاه پزشکی، مرکز تحقیقات و اموزش کشاورزی خراسان شمالی
2عضو هیات علمی / مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان گلستان، بخش تحقیقات گیاهپزشکی
3گروه آموزشی گیاهپزشکی
4پژوهشکده ژنتیک زیست فناوری کشاورزی طبرستان-دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری- ساری
چکیده
سفیدک داخلی انگور (Plasmopara viticola) مهم‌ترین عامل کاهش تولید انگور در مناطق دارای آب و هوای معتدل محسوب می‌شود. جهت بررسی منحنی پیشرفت زمانی بیماری در تاکستان‌های استان خراسان شمالی، طی سال‌های 1397 و 1398، 80 تاکستان در چهار شهرستان بجنورد، مانه و سملقان، شیروان و فاروج مورد ارزیابی قرار گرفتند. آماربرداری از تاکستان‌های مورد نظر هر هفته بر اساس برنامه‌ای منظم از اواسط فروردین‌ماه هم‌زمان با تورم جوانه‌ها از تاکستان انجام گرفت. میزان وقوع بیماری به‌صورت تعداد درختان آلوده به کل درختان مورد بررسی محاسبه گردید. برای تعیین شدت بیماری از مقیاس شش‌گانه سینگ و همکاران استفاده شد. با استفاده از رگرسیون خطی منحنی‌های پیشرفت زمانی بیماری با پنج مدل رشد جمعیتی به‌عنوان مدل‌های مرسوم شامل نمایی، تک‌مولکولی، لجستیک، لاگ‌لجستیک و گومپرتزکه به‌صورت خطی شده بودند، برازش داده شدند. نتایج نشان داد که مدل‌های نمایی، تک‌مولکولی، لجستیک، لاگ‌لجستیک و گومپرتز به ترتیب با 5، 5/27، 5/12، 5/17 و 5/37 درصد بیماری در باغات مورد مطالعه برازش دارند. بر این اساس مدل گومپرتز توانست با ضریب تبیین 76/96 درصد به عنوان مناسب‌ترین مدل جهت توصیف پیشرفت بیماری در استان خراسان شمالی انتخاب گردید. متوسط نرخ گومپرتز برای دو سال در تاکستان‌های استان 026/0 بود. این اولین بررسی منحنی پیشرفت بیماری سفیدک داخلی انگور در ایران است.
کلیدواژه ها